CNQP&KT - Trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh về quân sự, tư tưởng xây dựng Quân đội chính quy, hiện đại có vai trò đặc biệt quan trọng. Những luận điểm đặc sắc của Người cần được quán triệt, vận dụng sáng tạo vào thực tiễn xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Quân đội nhân dân Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, đặt dưới sự lãnh đạo tập trung thống nhất, trực tiếp về mọi mặt của Đảng. Trên cơ sở quán triệt những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin về xây dựng quân đội kiểu mới, Người sớm xác định phải xây dựng Quân đội theo hướng chính quy, hiện đại. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: "Chúng ta phải ra sức xây dựng quân đội ta thành một quân đội nhân dân hùng mạnh, một quân đội cách mạng tiến lên chính quy và hiện đại, để giữ gìn hòa bình, bảo vệ Tổ quốc"1. Đó là sự kế thừa, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm xây dựng Quân đội của các dân tộc tiến bộ trên thế giới, cùng với hoạt động thực tiễn phong phú của Người trong tổ chức, lãnh đạo, giáo dục và rèn luyện Quân đội ta. Có thể khái quát tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Quân đội chính quy, hiện đại trên một số nội dung cơ bản sau đây:

Thứ nhất, Quân đội ta phải là một Quân đội cách mạng tiến lên chính quy. Theo Người, xây dựng Quân đội chính quy là đòi hỏi tất yếu khách quan của nhiệm vụ cách mạng, của sự nghiệp bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước. Vì vậy, Người yêu cầu Quân đội: "Một mặt phải tiếp tục thực hiện kế hoạch huấn luyện cho quân đội, một mặt phải chuẩn bị thực hiện các chế độ chính quy"2. Người luôn nhắc nhở, nền nếp chính quy phải được duy trì thật chặt chẽ, nghiêm minh; chính quy từ bước đi, từ cái chào đến khẩu lệnh, mệnh lệnh, mọi lúc, mọi nơi, ở các cấp và tất cả các đơn vị: "Nhiệm vụ của quân đội hiện nay là phải cố gắng tiến lên chính quy. Đây là nhiệm vụ mới. Không vì hòa bình mà sao nhãng… chúng ta phải cố gắng học tập chính trị và kỹ thuật để tiến lên chính quy"3. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, muốn xây dựng được một Quân đội chính quy thì Đảng, Nhà nước phải quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo; chỉ huy các cấp phải nghiêm túc tổ chức thực hiện; toàn thể bộ đội phải thường xuyên tự giác chấp hành: "Đảng và Chính phủ kiên quyết lãnh đạo bộ đội tiến lên chính quy. Với cố gắng của Trung ương Đảng, Chính phủ, của Bộ Tổng tư lệnh và của các cô, các chú, bộ đội ta nhất định đi tốt đến chính quy"4.

Thứ hai, phải ra sức xây dựng Quân đội cách mạng tiến lên hiện đại, để giữ gìn hòa bình, bảo vệ Tổ quốc. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, xây dựng Quân đội hiện đại là đòi hỏi bức thiết của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; đồng thời là tiền đồ lâu dài của Quân đội ta. Vì vậy, Người xác định, xây dựng Quân đội hiện đại là con đường tất yếu. Ngay từ những năm đầu miền Bắc mới giải phóng, Người đã chỉ thị cho Bộ Tổng Tham mưu và Tổng cục Chính trị chọn người đi học ở các quân chủng, binh chủng kỹ thuật hiện đại, như: hải quân, không quân, phòng không; chuẩn bị khung cán bộ cho các binh chủng kỹ thuật mới, như: xe tăng, tên lửa, radar, hóa học… Người cũng đặt vấn đề đào tạo, bồi dưỡng cán bộ các cấp về nghệ thuật quân sự của chiến tranh hiện đại, về tác chiến hiệp đồng quân chủng, binh chủng. Trên cơ sở đó, Quân đội ta đã không ngừng tiến bộ, trưởng thành, có đủ sức mạnh, hoàn toàn chủ động, đánh thắng giòn giã ngay từ trận đầu cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ đối với miền Bắc nước ta.

Thứ ba, trong xây dựng Quân đội phải kết hợp cả chính quy và hiện đại. Theo Hồ Chí Minh, để xây dựng Quân đội nhân dân vững mạnh, phải vận dụng tổng hợp các cách thức, biện pháp, kết hợp cả chính quy và hiện đại. Ngay từ năm 1958, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: "Chúng ta phải ra sức xây dựng Quân đội ta thành một quân đội nhân dân hùng mạnh, một quân đội cách mạng tiến lên chính quy và hiện đại, để giữ gìn hòa bình, bảo vệ Tổ quốc"5. Người còn chỉ rõ, muốn xây dựng được Quân đội chính quy, hiện đại, thì trách nhiệm chủ yếu và trước hết thuộc về đội ngũ cán bộ Quân đội: "Nhiệm vụ của Quân đội như vậy, cho nên trách nhiệm của cán bộ rất nặng nề. Đảng và Chính phủ trao trách nhiệm ấy cho toàn thể cán bộ"6. Người cho rằng, xây dựng Quân đội nhân dân là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, cần kíp nhất: "Để kháng chiến thắng lợi, nước nhà phải xây dựng nhiều mặt: Xây dựng quân đội - Một quân đội nhân dân thật mạnh, dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân và của Đảng"7.

"Chúng ta phải ra sức xây dựng quân đội ta thành một quân đội nhân dân hùng mạnh, một quân đội cách mạng tiến lên chính quy và hiện đại, để giữ gìn hòa bình, bảo vệ Tổ quốc".

(Chủ tịch HỒ CHÍ MINH)

Xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại là chủ trương lớn, thể hiện tầm nhìn, tư duy chiến lược của Đảng, Nhà nước ta đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đây cũng là đòi hỏi khách quan, bảo đảm cho Quân đội đủ sức hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao trong tình hình mới. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Quân đội chính quy, hiện đại vào xây dựng Quân đội hiện nay, cần tập trung thực hiện có hiệu quả một số giải pháp cơ bản sau đây:

Một là, quán triệt và thực hiện nghiêm túc các quan điểm, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương về xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh.

Trọng tâm là Nghị quyết số 05-NQ/TW ngày 17/1/2022 của Bộ Chính trị "Về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và những năm tiếp theo"; Nghị quyết số 230-NQ/QUTW ngày 2/4/2022 của Quân ủy Trung ương "Về lãnh đạo thực hiện tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và những năm tiếp theo". Trên cơ sở đó, chủ động xây dựng kế hoạch tổng thể, phương pháp tiến hành chặt chẽ, khoa học, với lộ trình, bước đi cụ thể, phù hợp với đường lối quốc phòng toàn dân, chiến tranh nhân dân; xây dựng, điều chỉnh tổ chức Quân đội theo hướng tinh, gọn, mạnh, có cơ cấu đồng bộ, hợp lý giữa các thành phần, lực lượng; giảm đầu mối trung gian và đơn vị phục vụ, bảo đảm.

Hai là, đẩy mạnh xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật trong Quân đội.

Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, làm cho bộ đội nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng và sự cần thiết phải đột phá nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật, pháp luật. Xây dựng cơ quan, đơn vị, nhà trường chính quy, mẫu mực, bảo đảm thống nhất, đồng bộ, chính quy, toàn diện trên các mặt công tác. Thực hiện nền nếp, hiệu quả các chế độ giao ban, sinh hoạt; tăng cường rèn luyện, xây dựng phương pháp, tác phong công tác khoa học, phát huy tính tiền phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ, thực hiện "cấp trên làm gương cho cấp dưới, cán bộ làm gương cho chiến sĩ, cơ quan làm gương cho đơn vị".

Ba là, chú trọng xây dựng nhân tố con người trong Quân đội, trực tiếp là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Cần có sự đột phá trong đào tạo đội ngũ cán bộ nghiên cứu khoa học quân sự, các chuyên gia đầu ngành, đội ngũ nhà giáo ở các học viện, nhà trường; quan tâm phát triển đội ngũ cán bộ quân sự, chính trị chất lượng cao; xây dựng đội ngũ cán bộ hậu cần, kỹ thuật có trình độ, năng lực chuyên môn sâu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Có chính sách đãi ngộ phù hợp, kịp thời để thu hút, quy tụ nhân tài phục vụ trong Quân đội.

Bốn là, tập trung phát triển công nghiệp quốc phòng (CNQP) theo hướng tự chủ, tự cường, hiện đại, lưỡng dụng, trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia.

Gắn phát triển CNQP với công nghiệp quốc gia, có cơ cấu hợp lý trong tổng thể nền công nghiệp quốc gia, ưu tiên những công nghệ hiện đại, hiệu quả cao, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật cho các lực lượng vũ trang. Hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển CNQP phù hợp với điều kiện mới. Đầu tư xây dựng một số cơ sở CNQP tiên tiến, hiện đại, tiến tới hình thành các tập đoàn, tổ hợp CNQP lưỡng dụng, công nghệ cao. Thúc đẩy hợp tác quốc tế trong phát triển CNQP, kỹ thuật quân sự, kết hợp với mua sắm vũ khí, khí tài mới, hiện đại và gắn với chuyển giao công nghệ, nhất là các công nghệ mới, hiện đại.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Quân đội chính quy, hiện đại không chỉ là phương hướng xuyên suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội 80 năm qua, mà còn là cơ sở lý luận quan trọng để Đảng đề ra định hướng chiến lược cho sự nghiệp xây dựng Quân đội trong giai đoạn mới. Qua đó bảo đảm cho Quân đội có chất lượng tổng hợp, sức chiến đấu ngày càng cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Trung tá, TS. TRƯƠNG VĂN BẮC

Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1.Thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cán bộ, chiến sĩ nhân dịp kỷ niệm 14 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam.

2. Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 10, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.548.

3, 4. Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 9, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.221.

5, 6. Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 11, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. 558, 585.

7. Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 8, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.265.