CNQP&KT – Tòa soạn giải đáp một số nội dung liên quan đến quy định tuổi nghỉ hưu và đối tượng hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Hỏi: Tuổi phục vụ tại ngũ của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp đang công tác trong Quân đội có được điều chỉnh theo Nghị định số 135/2020/NĐ-CP, ngày 18/11/2020 của Chính phủ quy định về tuổi nghỉ hưu hay không?

  (Đại úy QNCN Trần Văn Tài - Nhà máy X51, Tổng công ty Ba Son)

Trả lời: Tuổi phục vụ tại ngũ của sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp (SQ, QNCN) không được điều chỉnh theo quy định tại Nghị định số 135/2020/NĐ-CP, ngày 18/11/2020 của Chính phủ, vì những lý do sau:

Tuổi phục vụ tại ngũ là hạn tuổi phục vụ cao nhất theo cấp bậc quân hàm của SQ, QNCN được quy định tại Luật Sĩ quan và Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng. Theo đó, đối với sĩ quan, tuổi phục vụ tại ngũ thực hiện theo quy định tại Điều 13 của Luật Sĩ quan (cấp úy là 46 tuổi, Thiếu tá 48 tuổi, Trung tá 51 tuổi, Thượng tá 54 tuổi. Đại tá 57 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ, cấp tướng 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ). Đối với QNCN, tuổi phục vụ tại ngũ thực hiện theo quy định tại Điều 17 của Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng (cấp úy là 52 tuổi, Thiếu tá và Trung tá 54 tuổi, Thượng tá nam 56 tuổi và nữ 55 tuổi). Trường hợp SQ, QNCN khi hết hạn tuổi phục vụ cao nhất (như đã nêu ở trên) mà Quân đội không có nhu cầu sử dụng hoặc không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ thì được giải quyết theo một trong các chế độ: chế độ hưu trí (nếu đủ điều kiện) hoặc hưởng trợ cấp một lần từ quỹ bảo hiểm xã hội (BHXH) hoặc bảo lưu thời gian công tác hoặc chuyển ngành (theo nguyện vọng).

Hỏi: Quân nhân nghỉ hưu trong trường hợp nào thì tuổi được thực hiện theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội và Bộ luật Lao động?

(Thiếu tá QNCN Trần Minh Khoa - Nhà máy Z131)

Trả lời: Theo quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 219, Bộ luật Lao động sửa đổi, bổ sung; Điều 54, Luật Bảo hiểm xã hội, đối với quân nhân, ngoài các trường hợp đủ điều kiện nghỉ hưu theo quy định của Luật Sĩ quan, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, nếu có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, thuộc một trong 3 trường hợp sau thì được nghỉ hưu và tuổi được quy định cụ thể như sau:

Trường hợp 1, trong điều kiện lao động bình thường, tại thời điểm nghỉ hưu quân nhân có tuổi thấp hơn tối đa 5 tuổi so với tuổi quy định tại Khoản 2, Điều 169 của Bộ luật Lao động (năm 2023, nam đủ 55 tuổi 9 tháng và nữ là đủ 51 tuổi). Trường hợp 2, có từ đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành hoặc có từ đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả vùng có phụ cấp khu vực 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021 thì quân nhân được nghỉ hưu khi có tuổi (tại thời điểm nghỉ hưu) thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi quy định tại Khoản 2, Điều 169 của Bộ Luật Lao động (năm 2023, nam đủ 50 tuổi 9 tháng và nữ đủ 46 tuổi). Trường hợp 3, quân nhân bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao, thì được nghỉ hưu mà không phụ thuộc vào tuổi đời.

Hỏi: Người lao động bị những bệnh nào được hưởng BHXH một lần?

(Đào Thanh Bình - Công nhân Nhà máy Z125)

Trả lời: Tại Khoản 1, Điều 1, Thông tư số 18 ngày 31/12/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 56 ngày 29/12/2017 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định chi tiết thi hành Luật Bảo hiểm xã hội và Luật An toàn, vệ sinh lao động thuộc lĩnh vực y tế, có quy định: Ngoài các trường hợp bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng (được quy định tại Điểm c, Khoản 1, Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội) như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn được hưởng BHXH một lần.

Bên cạnh đó, tại Khoản 9, Điều 1, Thông tư số 18 ngày 31/12/2022 của Bộ Y tế cũng hướng dẫn cơ sở để xác định bệnh được hưởng BHXH một lần. Cụ thể đối với bệnh nguy hiểm đến tính mạng, như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì căn cứ vào bản chính hoặc bản sao giấy ra viện hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án, có thể hiện bị bệnh nêu trên để xem xét giải quyết. Đối với các bệnh khác để được hưởng BHXH một lần thì Biên bản giám định y khoa phải kết luận rõ các nội dung bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.

BAN BIÊN TẬP