CNQP&KT - Tây Ban Nha là quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU), có nền công nghiệp quốc phòng (CNQP) tương đối phát triển. Những năm gần đây, do kinh tế khó khăn nên các doanh nghiệp CNQP Tây Ban Nha đang tìm cách hướng ra thị trường ngoài nước nhằm thúc đẩy sản xuất.

TỔNG QUAN 

Tây Ban Nha có nền CNQP tương đối phát triển và hiện đại tại châu Âu; thường xuyên ứng dụng khoa học - công nghệ cao trên thế giới vào nghiên cứu và sản xuất các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật (VKTBKT). Hầu hết các sản phẩm, trang bị kỹ thuật công nghệ cao được sản xuất tại Tây Ban Nha đều mang tính lưỡng dụng, đạt tiêu chuẩn của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), EU và Mỹ. Nền CNQP Tây Ban Nha hoạt động đa dạng, phong phú, chất lượng cao, áp dụng nhiều công nghệ hiện đại, có nhiều sản phẩm công nghệ cao do Tây Ban Nha sản xuất và độc quyền. Sản phẩm của CNQP Tây Ban Nha đa dạng về chủng loại, có tính cạnh tranh và độ tin cậy cao, có thể điều chỉnh, bổ sung hoặc cải tiến theo nhu cầu sử dụng của khách hàng, giá thành rẻ hơn so với Mỹ và một số nước EU, vì vậy, chiếm ưu thế trong việc thu hút khách hàng thuộc các khu vực Mỹ La-tinh, Trung Đông, châu Phi.

CNQP Tây Ban Nha đã có một số tập đoàn, công ty công nghiệp danh tiếng với năng lực và uy tín cao trên thị trường quốc tế, như: Tập đoàn Navantia (nghiên cứu, phát triển và sản xuất các loại tàu chiến, tàu sân bay và tàu ngầm; bảo dưỡng, bảo hành các thế hệ tàu chiến và vũ khí trang bị trên tàu); Tập đoàn Indra (nghiên cứu và sản xuất các hệ thống vũ khí, trang bị công nghệ cao phục vụ giám sát, định vị mục tiêu trên bộ, trên biển và trên không; các loại ra-đa và thiết bị định hướng điện tử, điều khiển hỏa lực vũ khí cho pháo binh, phòng không, hải quân; thiết bị mô phỏng hệ thống điện tử viễn thông và thông tin liên lạc); Tập đoàn Airbus (nghiên cứu, phát triển và sản xuất hàng hóa trong lĩnh vực hàng không; các loại máy bay chiến đấu, vận tải, tuần thám, không người lái và phụ tùng thay thế khác)… Hiện nay, Tây Ban Nha là nơi đặt một số trung tâm nghiên cứu thử nghiệm, nhà máy CNQP quan trọng, chuyên môn hóa dây chuyền sản xuất và lắp ráp các linh kiện, phụ tùng thay thế theo đơn đặt hàng của EU, như: chương trình sản xuất máy bay chiến đấu Eurofighter và Airbus Helicopter của Tập đoàn Airbus.


Chiến đấu cơ Eurofighter Typhoon mang theo tên lửa tầm ngắn.  Ảnh: Internet

CNQP Tây Ban Nha chủ trương tìm kiếm các khách hàng nhằm mở rộng quy mô thương mại, nâng cao tính cạnh tranh với bên ngoài. Nước này tuyên bố sẵn sàng chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân sự và đáp ứng các điều kiện duy trì bảo dưỡng, bảo hành và các dịch vụ kèm theo thỏa thuận hoặc yêu cầu của khách hàng mà không bị các chế tài, quy định quốc tế ràng buộc, cản trở. Chính sách thúc đẩy CNQP của Tây Ban Nha là ưu tiên nghiên cứu phát triển và tìm kiếm khả năng hợp tác sản xuất theo quy mô lớn với các nước đang phát triển, tập trung chủ yếu vào những thế hệ VKTBKT cỡ trung bình và nhỏ, phù hợp với điều kiện kinh tế mỗi nước.

Chính sách thúc đẩy CNQP của Tây Ban Nha là ưu tiên công tác nghiên cứu, phát triển và tìm kiếm khả năng hợp tác sản xuất hàng hóa theo quy mô lớn với các nước đang phát triển, tập trung chủ yếu vào những thế hệ vũ khí trang bị cỡ trung bình và nhỏ, phù hợp với điều kiện kinh tế mỗi nước.

CƠ CẤU TỔ CHỨC

Nền CNQP Tây Ban Nha gồm nhiều tập đoàn, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công và tư nhân, nhưng chủ yếu vẫn là của tư nhân và các cổ đông tham gia góp vốn, có mối quan hệ chặt chẽ với chính quyền Tây Ban Nha và các nước trên thế giới. Hệ thống CNQP Tây Ban Nha sản xuất các sản phẩm phục vụ quốc phòng, an ninh, hàng không, vũ trụ… đặt dưới sự quản lý, điều hành trực tiếp của Thư ký Nhà nước về quốc phòng thông qua Văn phòng Hỗ trợ với bên ngoài (OFICAEX) thuộc Tổng cục Vũ khí và Trang bị, Bộ Quốc phòng. Căn cứ vào tính chất, đặc điểm, quy mô và nhu cầu phát triển sản xuất, hệ thống CNQP Tây Ban Nha hiện nay được chia thành hai hiệp hội:

Hiệp hội doanh nghiệp công nghệ kỹ thuật phục vụ lĩnh vực quốc phòng, hàng không và vũ trụ Tây Ban Nha.

Hiệp hội doanh nghiệp công nghệ kỹ thuật phục vụ lĩnh vực quốc phòng, hàng không và vũ trụ Tây Ban Nha (TEDAE) được thành lập ngày 26/2/2009 theo chỉ thị của lãnh đạo Bộ Quốc phòng, bao gồm 85 doanh nghiệp hàng đầu về lĩnh vực quốc phòng, hàng không và vũ trụ. TEDAE hoạt động chủ yếu trên 3 lĩnh vực, với cơ cấu gồm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Ủy ban Hàng không và Ủy ban Vũ trụ. TEDAE được Ủy ban châu Âu công nhận là một trong những hiệp hội quốc phòng và hàng không lớn của châu lục. Doanh thu hằng năm của TEDAE đạt hơn 10,3 tỷ Euro, trong đó xuất khẩu và dịch vụ chiếm hơn 70%, đóng góp khoảng 1% GDP cho nền kinh tế Tây Ban Nha, tạo ra hơn 53.000 việc làm. TEDAE dành tới 10% doanh thu cho công tác nghiên cứu và phát triển (R&D) mỗi năm.


Xe bọc thép VAMTAC của Lục quân Tây Ban Nha.    Ảnh: Internet

TEDAE có 3 nhiệm vụ chính là hỗ trợ hoạt động thương mại và công nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi trong quan hệ với chính quyền trong và ngoài nước, bảo vệ lợi ích của các thành viên; tham gia xây dựng cơ chế hoạt động, quy chế, quy định, hướng dẫn, lập kế hoạch tài chính và ngân sách, mua sắm nguyên vật liệu, cơ chế xuất nhập khẩu trang-thiết bị kỹ thuật liên quan tới quốc phòng, an ninh, hàng không và vũ trụ; tuyên truyền, quảng bá và tiếp thu ý kiến phản hồi của khách hàng và những vấn đề liên quan khác; quảng bá thành tựu, tiếp cận và trao đổi thông tin, hỗ trợ chính sách doanh nghiệp, hợp tác thống kê và kinh tế trong công tác nghiên cứu, phát triển và sản xuất, tham gia tích cực với vai trò là thành viên ASD. TEDAE có một số tập đoàn, doanh nghiệp lớn như:

Tập đoàn Airbus Group: Về công nghệ, Airbus Group có khả năng nghiên cứu, thiết kế và sản xuất các dự án, tích hợp và bảo dưỡng hệ thống thông tin, chỉ huy, kiểm soát, tình báo và trinh sát (C4ISR); hệ thống thông tin liên lạc quân sự; hệ thống các thiết bị hàng không, vô tuyến điện tử dẫn đường không quân và bảo vệ liên lạc trong tác chiến… Về lĩnh vực thông tin liên lạc và an ninh, thực hiện nghiên cứu thiết kế và sản xuất các dự án, tích hợp và bảo dưỡng các mạng thông tin liên lạc, thông tin thống nhất, trung tâm xử lý dữ liệu, các mạng tạo tín hiệu mới, hệ thống bảo vệ biên giới, quản lý và kiểm soát trong tình huống khẩn cấp, bảo vệ cơ sở hạ tầng trong phạm vi toàn cầu… Đối tác chủ yếu của Airbus Group là các nước khối NATO, lực lượng Lục quân của Các Tiểu Vương quốc Ả-rập Thống nhất, Thụy Sỹ và một số tập đoàn công nghiệp lớn như Thales, General Dynamics…


Khinh hạm lớp Alvaro de Bazan của Tây Ban Nha được trang bị hệ thống chiến đấu Aegis tối tân.  Ảnh: Internet

Công ty EXPAL: Là một trong những doanh nghiệp quan trọng nhất của Tây Ban Nha trong lĩnh vực quốc phòng - an ninh, chuyên nghiên cứu, phát triển và sản xuất các loại vũ khí, đạn dược, chất nổ, vật liệu nổ. Đây cũng là doanh nghiệp hàng đầu về dịch vụ rà phá bom mìn, làm sạch địa hình, đảm bảo an ninh và môi trường; bảo dưỡng, cải tiến và hỗ trợ hậu cần tổng hợp cho các phương tiện xe chiến đấu và hàng không. Sản phẩm của EXPAL rất đa dạng, như: các loại đạn dùng cho vũ khí không quân, pháo binh, hải quân; các loại vũ khí hạng trung, hạng nhẹ; hệ thống thông tin hỗ trợ hỏa lực, máy tính xạ kích cho các loại vũ khí; máy bay không người lái cỡ nhỏ cảnh giới và kiểm soát; hệ thống hỗ trợ tích hợp điện tử; dịch vụ bảo dưỡng và hỗ trợ tổng hợp các hệ thống hàng không, xe bọc thép chiến đấu, rà phá bom mìn, dọn địa hình… Đối tác chủ yếu của EXPAL là lực lượng vũ trang các nước NATO, Chi-lê, Bra-xin, Ác-hen-ti-na, Vê-nê-xu-ê-la, Pa-na-ma, Ru-ma-ni, Ấn Độ, In-đô-nê-xi-a…  

Hiệp hội các doanh nghiệp hợp tác với Cơ quan hành chính công (AESMIDE).

Trên cơ sở đề xuất của Thư ký Nhà nước về quốc phòng, nhằm nâng cao khả năng cung cấp các trang - thiết bị cần thiết cho lực lượng vũ trang, năm 1984, Tây Ban Nha thành lập AESMIDE. Hiệp hội này có đại diện trong Ủy ban Tư vấn vũ khí và Trang bị trong Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha. Mục đích và nhiệm vụ của AESMIDE là xúc tiến và quảng bá những sản phẩm và dịch vụ của các doanh nghiệp thành viên ở thị trường trong nước và quốc tế; kiến nghị và đề xuất với các tổ chức trong nước và quốc tế có thẩm quyền liên quan để giúp đỡ và trợ cấp cho các doanh nghiệp thành viên; bảo vệ lợi ích chung; đại diện cho Hiệp hội trước các tổ chức quốc gia và quốc tế thuộc lĩnh vực hoạt động tương ứng. AESMIDE hiện có 60 doanh nghiệp thành viên, mỗi doanh nghiệp có thể thực hiện một hoặc nhiều lĩnh vực khác nhau như sản xuất, cung cấp các trang - thiết bị và cơ sở hạ tầng; công nghệ thông tin; hỗ trợ và phân phối hậu cần, lương thực, thực phẩm, y tế và các dịch vụ chuyên môn khác. Mỗi doanh nghiệp thành viên tự do hoạt động và có toàn quyền quảng bá, xúc tiến để bán các sản phẩm ở thị trường trong nước và quốc tế mà không cần sự can thiệp của Hiệp hội.

Thực tế, các tập đoàn, doanh nghiệp thuộc Hiệp hội TEDAE và AESMIDE của Tây Ban Nha ngoài sản xuất và cung cấp các sản phẩm chuyên dụng cho lực lượng vũ trang nước này, còn rất nỗ lực cải tiến, phát triển và đổi mới các hình thức hợp tác và thương mại với Bộ Nội vụ, Bộ Quốc phòng và nhiều cơ quan quốc phòng, an ninh khác của các nước trong khối NATO, EU, như: Đức, Bỉ, Pháp, Hà Lan, I-ta-li-a và Anh. Các nước ở khu vực Nam Mỹ như Bra-xin, Chi-lê, Mê-hi-cô, Ác-hen-ti-na, Pê-ru, Ê-qua-đo và Đông Nam Á như Thái Lan, In-đô-nê-xi-a, Phi-líp-pin, cũng thông qua TEDAE và AESMIDE để ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp sản xuất các thiết bị theo nhu cầu của mỗi nước.

Có thể thấy, Tây Ban Nha có nền CNQP tương đối phát triển với hệ thống chặt chẽ, bài bản và có tính cạnh tranh cao. Do nền kinh tế nước này đang gặp một số khó khăn nhất định, nên các hiệp hội, doanh nghiệp CNQP đang tìm cách hướng ra thị trường nước ngoài nhằm thúc đẩy sản xuất, tạo cơ hội để các doanh nghiệp CNQP các nước đang phát triển có thể tiếp cận và hợp tác.

ĐOÀN HÙNG

Bình luận


Họ và tên:*

Đơn vị:     

Điện thoại:*               

Email:*                       

Nội dung: