CNQP&KT - Tại Hội nghị tổng kết thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế giai đoạn 2012-2021 của Tổng cục Công nghiệp quốc phòng (CNQP), các ý kiến tham luận đã nêu lên kết quả đạt được và đề xuất giải pháp thúc đẩy sản xuất phát triển sản xuất kinh tế. Phóng viên Tạp chí CNQP và Kinh tế đã lược ghi một số ý kiến tại Hội nghị quan trọng này.

Đại tá, ThS. Phạm Anh Tuấn, Giám đốc Nhà máy Z176:

Sản xuất kinh tế nhằm duy trì, phát triển năng lực sản xuất quốc phòng

Hằng năm, nhiệm vụ sản xuất quốc phòng của Nhà máy Z176 được giao không nhiều. Do đó, sản xuất kinh tế xuất khẩu có ý nghĩa quan trọng, quyết định tốc độ tăng trưởng của Nhà máy, ngay cả trong thời điểm khó khăn do dịch Covid-19. Năm 2021, doanh thu xuất khẩu của Nhà máy đạt 1.634 tỷ đồng, tăng 25% so với năm 2020 và gấp 2,7 lần so với năm 2012. Đạt được kết quả này là do Nhà máy có chính sách ưu tiên đáp ứng số lượng, chất lượng đơn hàng với đối tác; xây dựng, phát triển được các nhà cung cấp, nhà thầu có năng lực theo phương thức quản lý chuỗi cung ứng; quản lý chặt chẽ chi phí vật tư, nhân công…

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, các nhà máy CNQP nói chung, Nhà máy Z176 nói riêng, cần xác định phát triển kinh tế là thực hiện chủ trương lưỡng dụng dây chuyền quốc phòng nhằm duy trì và phát triển năng lực sản xuất quốc phòng; gìn giữ đội ngũ cán bộ, công nhân viên quốc phòng. Xây dựng chiến lược sản phẩm kinh tế dựa trên cơ sở khai thác dây chuyền sản xuất quốc phòng sẵn có, trước khi đầu tư mở rộng các dây chuyền sản xuất chuyên dụng phục vụ sản xuất kinh tế; đẩy mạnh chuyển đổi số để phù hợp với xu thế phát triển, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhằm chủ động thích ứng an toàn, linh hoạt, hiệu quả...

Để sản xuất kinh tế có hiệu quả, kinh nghiệm của Z176 là giữ vững và phát triển khách hàng truyền thống, tập trung quản lý chi phí, như: tiêu hao vật tư, nguyên liệu; lựa chọn giá tốt; nắm bắt kịp thời chính sách mới của Nhà nước để vận dụng, điều tiết kế hoạch sản xuất phù hợp.                     

 

Đại tá, TS. Phan Thị Hoài Vân - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Công ty Cơ khí Chính xác 11 (Nhà máy Z111):

Cần có giải pháp mang tính đột phá thúc đẩy sản xuất kinh tế

Không thể phủ nhận một thực tế, hiện nhiều doanh nghiệp vẫn còn tâm lý trông chờ vào nguồn ngân sách quốc phòng nên chưa coi trọng nhiệm vụ sản xuất kinh tế. Cần phải khẳng định, tham gia phát triển kinh tế là rất cần thiết để góp phần duy trì, phát triển năng lực sản xuất quốc phòng; tăng tính tự chủ và tạo thêm việc làm, thu nhập cho người lao động trong doanh nghiệp...

Có thể nói, bên cạnh những thuận lợi về nguồn nhân lực, dây chuyền, công nghệ... thì CNQP hoạt động một số nhà máy còn thiếu đồng bộ, chậm đổi mới, chưa phát huy hết năng lực của máy móc, thiết bị đã được đầu tư. Do đó, muốn thúc đẩy sản xuất kinh tế phải có sự đánh giá khách quan thực trạng, khả năng, tiềm lực các nhà máy; nghiên cứu quy định của pháp luật về phát triển kinh tế CNQP, tránh lúng túng, bị động; đầu tư đổi mới công nghệ sản xuất và định hướng phát triển thị trường, sản phẩm phù hợp năng lực. Đối với Tổng cục, cần nghiên cứu thành lập một cơ quan chuyên môn để đánh giá phát triển kinh tế thị trường, tìm giải pháp hợp tác, đầu tư cho doanh nghiệp; rà soát, đánh giá để xây dựng chiến lược phát triển kinh tế trong các nhà máy, nhất là xác định sản phầm cần được ưu tiên phát triển...

Về phía các nhà máy, cần có các giải pháp mang tính đột phá để thúc đẩy phát triển sản xuất kinh tế. Trong đó, chủ động thu hút nguồn vốn và sử dụng một cách có hiệu quả; tăng cường hợp tác nghiên cứu phát triển sản phẩm mới; đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng tăng trưởng của các chuỗi ngành hàng gắn với xuất khẩu. Cùng với đó, cần quan tâm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; tích cực tham gia hoạt động xúc tiến thương mại; khuyến khích phát triển công nghiệp phụ trợ... góp phần thúc đẩy tăng trưởng phát triển kinh tế.

 

Đại tá, TS. Phạm Văn Toại, Viện trưởng Viện Thuốc phóng Thuốc nổ:

Phối hợp, hợp tác giữa cơ sở nghiên cứu và doanh nghiệp

Viện Thuốc phóng Thuốc nổ luôn xác định nhiệm vụ quốc phòng là quan trọng hàng đầu, dịch vụ khoa học - công nghệ (KHCN) và các hoạt động kinh tế song hành, bổ trợ nhằm tăng cường nguồn lực cho thực hiện nhiệm vụ chính trị, góp phần cải thiện đời sống cán bộ, công nhân viên. Các sản phẩm nghiên cứu lưỡng dụng, dịch vụ KHCN của Viện luôn hướng đến việc thương mại hóa và được thị trường đón nhận.

Tuy nhiên, đối với các đơn vị nghiên cứu của Tổng cục CNQP nói chung, Viện Thuốc phóng Thuốc nổ nói riêng, việc nghiên cứu khoa học, phát triển sản phẩm kinh tế nếu chỉ trông chờ vào nguồn ngân sách Nhà nước rất khó do thường ưu tiên cho nhiệm vụ quốc phòng. Trong khi đó, các viện nghiên cứu chưa có tiềm lực để thực hiện việc đầu tư nghiên cứu phát triển sản phẩm kinh tế. Về phía các nhà máy vẫn chủ yếu trông chờ vào sản phẩm quốc phòng và các mặt hàng kinh tế truyền thống, chưa thực sự mạnh dạn đầu tư nhiều cho phát triển sản phẩm kinh tế. Do đó, cần có sự phối hợp, hợp tác giữa cơ sở nghiên cứu và doanh nghiệp để đẩy mạnh công tác nghiên cứu KHCN. Trước mắt là sử dụng hiệu quả quỹ KHCN và quỹ đầu tư phát triển của doanh nghiệp. Các cơ sở nghiên cứu cần được tiếp tục quan tâm tạo điều kiện đầu tư kinh phí cho nghiên cứu KHCN từ nguồn ngân sách Nhà nước và có cơ chế huy động các nguồn kinh phí khác phục vụ nghiên cứu KHCN, đặc biệt là các sản phẩm lưỡng dụng.

 

Đại tá, ThS. Phạm Quý Tuyển, Phó Giám đốc Nhà máy Z125:

Tăng tính liên kết giữa các doanh nghiệp để cùng phát triển

Những năm qua, sản phẩm cơ khí kinh tế tham gia thị trường nội địa và xuất khẩu của các doanh nghiệp cơ khí trong Tổng cục CNQP còn hạn chế, hiệu quả chưa cao. Các doanh nghiệp chưa có chiến lược lâu dài và ít liên kết hợp tác để cùng sản xuất, cung ứng sản phẩm, dẫn đến tình trạng cạnh tranh lẫn nhau. Nhìn nhận một cách khách quan, việc đầu tư cho sản xuất kinh tế nói chung và cơ khí nói riêng, chưa thực sự tương xứng; các doanh nghiệp còn hạn chế về quản trị, tư duy và năng lực cạnh tranh...

Để đẩy mạnh sản xuất kinh tế, trong đó có các sản phẩm cơ khí, việc đánh giá thực trạng trong lĩnh vực này rất cần thiết. Tổng cục cần phân công, giao nhiệm vụ cho các đơn vị sản xuất cơ khí dựa trên thế mạnh của từng đơn vị để có thể tham gia chuỗi cung ứng sản xuất cơ khí cho nền kinh tế quốc dân, hướng tới xuất khẩu; nghiên cứu phát triển 2-3 sản phẩm mang thương hiệu CNQP; định hướng nâng dần tỷ trọng sản xuất kinh tế trong cơ cấu doanh thu của toàn Tổng cục; tổ chức kết nối các doanh nghiệp cơ khí với đối tác, doanh nghiệp lớn trong nước và quốc tế, các dự án trọng điểm quốc gia; định hướng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có năng lực cơ khí tham gia các gói thầu cơ khí mà Tổng cục làm chủ đầu tư. Về chủ quan, các doanh nghiệp cũng phải tự đổi mới về nhận thức thị trường, về sản xuất kinh tế, cơ cấu bộ máy gọn nhẹ, áp dụng triệt để các biện pháp quản lý tiên tiến, như: ISO, 5S - Kaizen… Đặc biệt, cần tăng tính liên kết, hợp tác, hỗ trợ giữa các doanh nghiệp trong Tổng cục để cùng phát triển.

TRẦN HOÀNG