CNQP&KT - Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã chỉ rõ: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác Đảng, công tác chính trị trong Quân đội nhân dân; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn đảng, toàn dân, toàn quân... Đối với nhiệm vụ tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ tổ quốc”1. Một trong những nội dung quan trọng của việc “đẩy mạnh” chính là công tác tuyên truyền đặc biệt.

Trong lịch sử cách mạng, “tuyên truyền đặc biệt” là một nhiệm vụ có tầm quan trọng chiến lược, một trong ba mũi giáp công làm thay đổi nhận thức, tư tưởng của kẻ thù. Hiện nay, công tác tuyên truyền đặc biệt vẫn là một bộ phận quan trọng, một mũi tiến công chính trị sắc bén, tác động vào hàng ngũ đối phương. Trong bất kỳ thời điểm nào, Quân đội vẫn là lực lượng xung kích trong công tác tuyên truyền đặc biệt, nhất là khi hiện nay toàn quân đang nỗ lực đẩy mạnh thực hiện bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; phòng, chống “diễn biến hòa bình” trong lĩnh vực tư tưởng văn hóa của các thế lực thù địch.

Trước sự vận động, phát triển của nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Đảng ta đã có nhận thức mới về đối tác, đối tượng. Với tư tưởng “chủ động ngăn ngừa là chính”, đòi hỏi chúng ta phải “Có kế sách ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa. Nỗ lực phấn đấu để ngăn ngừa xung đột, chiến tranh và giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình”2. Theo đó, công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam có vị trí, vai trò hết sức quan trọng, là một nội dung của nghệ thuật quân sự, tư tưởng chỉ đạo tác chiến của Đảng ta, một mũi tiến công chính trị sắc bén tác động vào nhận thức chính trị, tư tưởng, tâm lý, tinh thần của hàng ngũ đối phương, làm thất bại âm mưu thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển giữa các quốc gia.

Công tác tuyên truyền đặc biệt là một vấn đề thuộc nghệ thuật quân sự Việt Nam, mũi tiến công chính trị sắc bén tác động vào nhận thức chính trị, tư tưởng, tâm lý hàng ngũ đối phương. Đây chính là sự kế tục và phát triển công tác binh, định vận của Quân đội trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.                        

(Nguồn: Từ điển Công tác Đảng, công tác chính trị)

Trong những năm qua, nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội, cấp ủy, cán bộ chủ trì và cơ quan chức năng các cấp đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền đặc biệt, góp phần quan trọng vào xây dựng Quân đội, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, năng lực lãnh đạo của các cấp ủy, sự chỉ đạo, hướng dẫn của cán bộ chủ trì và cơ quan chính trị các cấp còn bộc lộ những hạn chế, bất cập, có biểu hiện chủ quan, giản đơn, chưa thật sự sâu sắc, thường xuyên và kịp thời...

Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nổi lên là xu hướng đẩy mạnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế; sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn; sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ hiện đại; cùng với những âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch, phản động... Đặc biệt, những năm gần đây, “không gian mạng” đã trở thành một vùng “lãnh thổ đặc biệt”, trở thành “môi trường tác chiến thứ năm”, tác động sâu sắc đến quốc phòng, an ninh và hòa bình, hữu nghị, hợp tác của mỗi quốc gia, khu vực và thế giới.

Để tăng cường công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội, đòi hỏi các chủ thể, lực lượng tham gia, trong đó có các đơn vị, doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng, phải kiên định về mục tiêu, nguyên tắc chiến lược; linh hoạt, mềm dẻo về sách lược; lấy việc lôi kéo, cảm hóa, phòng ngừa là chính để chủ động tuyên truyền, vận động và đấu tranh với các âm mưu, hoạt động “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Trên cơ sở đó: “Nỗ lực phấn đấu để ngăn ngừa xung đột, chiến tranh và giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế. Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, vùng trời, vùng biển; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển.”3

Hiện nay, để quán triệt, cụ thể hóa và thực hiện tốt phương châm, phương hướng trên, tất yếu phải tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, sự chỉ đạo, hướng dẫn của cán bộ chủ trì và cơ quan chính trị các cấp. Đây là giải pháp có ý nghĩa quyết định đến kết quả thực hiện công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội. Cả lý luận và thực tiễn đã khẳng định, sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước là nhân tố quyết định quan điểm, nguyên tắc, phương châm, nội dung, hình thức công tác tuyên truyền đặc biệt. Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị chính là chủ thể định hướng, lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền đặc biệt; cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị và đội ngũ cán bộ các cấp ở đơn vị, doanh nghiệp là chủ thể trực tiếp chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội. Vì vậy, để tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của cấp ủy, cán bộ chủ trì và cơ quan chính trị các cấp, cần tập trung thực hiện tốt các nội dung cơ bản sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng.

Quân ủy Trung ương là cơ quan nghiên cứu, đề xuất những vấn đề về đường lối, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và lãnh đạo mọi mặt Quân đội. Theo đó, sự lãnh đạo của Quân ủy Trung ương có vai trò trực tiếp quyết định đến chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội trong tình hình mới. Với tư cách là chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền đặc biệt, Quân ủy Trung ương cần tập trung quán triệt, cụ thể hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng về xây dựng Quân đội; bám sát tư duy mới của Đảng về bảo vệ Tổ quốc và về đối tác, đối tượng để lãnh đạo các chủ thể, lực lượng tham gia tuyên truyền đặc biệt xác định đúng đối tượng, phương châm, nguyên tắc, nội dung và hình thức, biện pháp tuyên truyền đặc biệt của Quân đội. Hiện nay, đối tượng của công tác tuyên truyền đặc biệt có sự vận động phát triển, mở rộng về nội hàm, bao gồm cả các thế lực có âm mưu và hành động tiến hành chiến tranh xâm lược; các thế lực có âm mưu và hành động gây bạo loạn lật đổ, bạo loạn vũ trang; các thế lực có âm mưu và hành động xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, xâm phạm lợi ích quốc gia, dân tộc; các thế lực lợi dụng không gian mạng để chống phá... đòi hỏi Quân ủy Trung ương phải thường xuyên xác định đúng đối tượng, mọi chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo phải bảo đảm đúng quan điểm, đường lối, chính sách đối ngoại, chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc của Đảng và Nhà nước; luôn bám sát tình hình và phục vụ cho nhiệm vụ chính trị của đất nước và Quân đội.

Để tăng cường công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội, đòi hỏi các chủ thể, lực lượng tham gia, trong đó có các đơn vị, doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng, phải kiên định về mục tiêu, nguyên tắc chiến lược; linh hoạt, mềm dẻo về sách lược.

Hai là, tăng cường sự chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời của Tổng cục Chính trị và cơ quan chính trị các cấp.

Tổng cục Chính trị cần phát huy vai trò các cơ quan chỉ đạo chiến lược, nhất là Cục Dân vận và cơ quan chính trị các cấp trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền đặc biệt theo đúng phạm vi chức năng, nhiệm vụ, tính chất, khả năng và điều kiện thực tế một cách sát, đúng và phù hợp. Đồng thời, chủ trì phối hợp và chỉ đạo các cơ quan, tổ chức ngoài Quân đội cùng tham gia làm tốt công tác tuyên truyền đặc biệt; tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cụ thể hóa và ban hành các quy định, quy chế về sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội nói chung và đối với công tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội nói riêng. Cơ quan chính trị các cấp chịu trách nhiệm trước cấp ủy cấp trên và cấp mình trong nghiên cứu, đề xuất, cũng như trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện công tác tuyên truyền đặc biệt ở đơn vị cùng cấp. Theo đó, phải thường xuyên tổ chức tốt các hoạt động giáo dục, quán triệt và huấn luyện cho mọi cán bộ, chiến sĩ, nhất là các lực lượng chuyên trách hiểu rõ về công tác tuyên truyền đặc biệt trong tình hình mới; nắm vững và nhận định, đánh giá chính xác tình hình đối tượng và địa bàn làm nhiệm vụ tuyên truyền đặc biệt; phối kết hợp chặt chẽ công tác tuyên truyền đặc biệt với công tác dân vận, công tác bảo vệ an ninh và các tổ chức, lực lượng, các ban, ngành, đoàn thể của địa phương để cùng tuyên truyền, vận động góp phần tăng cường tác tuyên truyền đặc biệt của Quân đội trong tình hình mới.

Ba là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, nhất là cấp cơ sở.

Thực tế cho thấy, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương và cơ quan chức năng các cấp có thực sự sát đúng và được thực hiện triệt để hay không, đều tùy thuộc vào năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng ở các đơn vị cơ sở. Vì vậy, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, nhất là cấp cơ sở phải luôn quan tâm nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu ngang tầm với nhiệm vụ, đủ sức lãnh đạo, chỉ đạo và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho hoạt động tuyên truyền đặc biệt của đơn vị đáp ứng sự phát triển của tình hình mới. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ cụ thể của từng đơn vị, cấp ủy, tổ chức đảng cần chủ động nghiên cứu, quán triệt, cụ thể hóa chủ trương của Quân ủy Trung ương và cấp ủy cấp trên, nhất là những nhận thức mới về đối tượng, nội dung, phương châm, nguyên tắc tuyên truyền đặc biệt. Đặc biệt, khi giải quyết vụ việc phức tạp phải sử dụng biện pháp chính trị là chủ yếu; tích cực, chủ động, thận trọng, kiên quyết, kiên trì, mềm dẻo, linh hoạt, khôn khéo, kiềm chế, tránh manh động, giản đơn. 

Bốn là, tăng cường vai trò chỉ đạo và trực tiếp tiến hành tuyên truyền đặc biệt của đội ngũ cán bộ chủ trì đơn vị cơ sở, nhất là các đơn vị trực tiếp tác chiến.

Có thể nói, chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền đặc biệt luôn phụ thuộc trực tiếp vào nhận thức, trách nhiệm, trình độ, năng lực, phương pháp, tác phong công tác của đội ngũ cán bộ chủ trì ở đơn vị cơ sở. Vì vậy, tất yếu phải thường xuyên quan tâm nâng cao trình độ, năng lực chỉ đạo, hướng dẫn và trực tiếp tổ chức tiến hành tuyên truyền đặc biệt của đội ngũ cán bộ chỉ huy, bí thư cấp ủy, bí thư chi bộ ở đơn vị cơ sở, nhất là các đơn vị trực tiếp tác chiến chống kẻ thù xâm lược hoặc phòng, chống bạo loạn lật đổ ở trong nước. Cùng với quá trình đào tạo, bồi dưỡng cơ bản, cần thông qua thực tiễn hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị của từng cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp để tăng cường quán triệt, phổ biến và cập nhật, bổ sung những kinh nghiệm và kiến thức mới về công tác tuyên truyền đặc biệt. Trên cơ sở đó, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, nhất là năng lực chỉ huy, chỉ đạo, hướng dẫn và trực tiếp tổ chức tiến hành tuyên truyền đặc biệt của người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, đội ngũ bí thư cấp ủy, chi bộ và lực lượng chuyên trách ở đơn vị cơ sở đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ tuyên truyền đặc biệt của Quân đội trong tình hình mới.

Đại tá, PGS, TS. NGUYỄN TIẾN HẢI

Học viện Chính trị - Bộ Quốc phòng

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1, 2, 3. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, tr. 161, tr.156 - 157.