CNQP&KT - Với chức năng, nhiệm vụ sản xuất nguyên liệu sử dụng cho các loại vũ khí, đạn dược, Nhà máy Z195 có vai trò rất quan trọng đối với các cơ sở sản xuất quốc phòng nòng cốt. Do vậy, sự phát triển của Z195 cũng sẽ góp phần thúc đẩy ngành Công nghiệp quốc phòng phát triển.

CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC

Cần nói ngay rằng, không chỉ thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất quốc phòng, Nhà máy Z195 còn tận dụng năng lực dôi dư để thúc đẩy sản xuất kinh tế, tạo thêm công ăn việc làm và thu nhập cho người lao động.

Đại tá Lê Thanh Yên, Giám đốc Nhà máy Z195 cho biết: “Z195 hiện có nhiều dây chuyền sản xuất quốc phòng để thực hiện nhiệm vụ sản xuất, thử nghiệm các loại nguyên liệu cho sản xuất quân sự và 1 dây chuyền sản xuất sản phẩm kinh tế Amôni Nitrat. Nhà máy có đủ năng lực công nghệ để sản xuất hàng chục mác sản phẩm, cơ bản đáp ứng được nhu cầu sản xuất, sửa chữa vũ khí, đạn dược của Quân đội”. Vẫn theo đồng chí Giám đốc Nhà máy, điều đặc biệt và cũng là dấu ấn thể hiện năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ Z195, đó là từ vài mác sản phẩm ban đầu được chuyển giao theo dây chuyền, đến nay, Nhà máy đã tự chủ nghiên cứu phát triển sản xuất được hàng chục mác sản phẩm khác nhau. Tuy nhiên, cái khó của Z195 là hầu hết dây chuyền, thiết bị đã xuống cấp, công suất thực tế giảm so với thiết kế. Không những thế, đây đều là những sản phẩm có độ phức tạp, nguy cơ cháy nổ, mất an toàn cao, vì vậy đơn vị phải mất nhiều thời gian và công sức đào tạo công nhân kỹ thuật để có thể vận hành dây chuyền sản xuất. Trong khi đó, dự báo thời gian tới, Z195 sẽ có sự thiếu hụt lớn về lực lượng lao động ở tất cả các khâu, từ quản lý đến trực tiếp sản xuất khi quân số có độ tuổi gần đủ điều kiện chuyển ra chiếm tới 60% tổng quân số Nhà máy. Thách thức đặt ra là do tính đặc thù cao, nên đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật phải có trình độ chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm, am hiểu công nghệ sản xuất, trong khi ngành nghề này chỉ được đào tạo rất hạn chế ở một số nhà trường của Quân đội.

Cùng với sản xuất quốc phòng, Nhà máy Z195 đã sản xuất và đưa ra thị trường 5 sản phẩm kinh tế là: Axit nitric, Nitrôxenlulo (NC) công nghiệp, Ête êtylic, Amôni Nitrat và Hexogen công nghiệp. Các sản phẩm này đều ứng dụng nhiều trong đời sống và sản xuất công nghiệp, như Axit nitric dùng trong công nghiệp điện tử, thực phẩm; Nitroxenlulo để sản xuất cồn thạch, mực in, da nhân tạo, chất dẻo, màng phim… còn Ête êtylic và Amôni Nitrat là 2 nguyên liệu chính để sản xuất phân bón, vật liệu nổ công nghiệp. Tuy có dư địa phát triển lớn, do hầu hết sản phẩm trên đều mang tính độc quyền tại thị trường trong nước, song trên thực tế sản phẩm của Z195 chiếm thị phần tương đối hạn chế. Theo lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy, đó là do sản phẩm kinh tế của Z195 đều được sản xuất trên cơ sở tận dụng năng lực dôi dư của các dây chuyền quốc phòng, thiếu đồng bộ, quy mô thiết bị nhà xưởng, công suất dây chuyền thấp, chưa phù hợp cho sản xuất công nghiệp lô loạt lớn; việc tối ưu hóa để nâng cao, ổn định chất lượng và cạnh tranh về giá thành còn hạn chế. Mặt khác, những năm gần đây, sản lượng hàng quốc phòng của Nhà máy tăng cao trong khi công suất các dây chuyền chỉ đủ đáp ứng cho quốc phòng, dẫn đến không đủ năng lực sản xuất sản phẩm kinh tế.

Năm 2022, doanh thu của Nhà máy Z195 đạt gần 700 tỷ đồng, trong đó doanh thu kinh tế đạt 222% kế hoạch năm; thu nhập bình quân người lao động đạt gần 14 triệu đồng/người/tháng.

(Nguồn: Nhà máy Z195)

ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN

Nhìn vào bức tranh toàn cảnh của Z195 có thể thấy cả cơ hội và thách thức đặt ra đối với Nhà máy trong giai đoạn tới. Việc phát huy năng lực sản xuất quốc phòng kết hợp đẩy mạnh sản xuất các sản phẩm kinh tế sẽ giúp Z195 chiếm lĩnh thị trường, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước. Giám đốc Lê Thanh Yên nhấn mạnh: “Z195 đặt mục tiêu đẩy mạnh sản xuất kinh tế và tiến tới xuất khẩu sản phẩm quốc phòng. Phấn đấu trong giai đoạn 2022-2025 giá trị doanh thu quốc phòng tăng trưởng trung bình từ 8%/năm trở lên; doanh thu kinh tế tăng trưởng trung bình 20%/năm trở lên. Đến năm 2025, Nhà máy có đủ năng lực sản xuất được hầu hết mác sản phẩm đáp ứng cơ bản nhu cầu sản xuất, sửa chữa đạn dược và tiến tới xuất khẩu; đồng thời phát triển thêm sản phẩm kinh tế mới là cồn thạch và viên nén năng lượng”.

Để đạt được mục tiêu đề ra, việc nâng cấp, hiện đại hóa công nghệ, thiết bị cho các dây chuyền sản xuất quốc phòng đặc dụng và những dây chuyền có tính lưỡng dụng là nhu cầu cấp thiết đối với Z195. Khi dây chuyền, thiết bị hiện đại sẽ đảm bảo sản xuất tuần hoàn và sạch hơn, giảm thiểu xả thải ra môi trường; đồng thời nâng cao chất lượng sản phẩm, giải quyết nút thắt về năng suất và giảm giá thành sản phẩm. Trước mắt, Nhà máy tập trung các nguồn lực để nghiên cứu ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ và kết quả các đề tài, nhiệm vụ, sáng kiến, cải tiến kỹ thuật vào thực hiện nhiệm vụ. Mặt khác, chủ động phối hợp với các viện chuyên ngành, cơ sở đào tạo trong và ngoài Quân đội để triển khai các nhiệm vụ khoa học - công nghệ.

Về nguồn nhân lực, Đại tá Vũ Quang, Bí thư Đảng ủy Nhà máy khẳng định: Đảng ủy, chỉ huy Z195 tập trung xây dựng đội ngũ nhân sự đủ về số lượng và chất lượng, bố trí đúng người đúng việc nhằm phát huy khả năng sáng tạo, năng lực, sở trường của từng người. Nhà máy cũng xây dựng các chính sách thu hút lao động có trình độ chuyên môn cao và phối hợp với các nhà trường đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ cho cán bộ, công nhân viên, người lao động. "Đối với người lao động, điều quan trọng nhất là bảo đảm việc làm, chế độ chính sách để họ yên tâm công tác và có động lực tiếp tục cống hiến. Do vậy, Nhà máy thường xuyên tổ chức các hoạt động đoàn thể để người lao động thấy họ được đảm bảo quyền lợi không chỉ về vật chất mà còn cả tinh thần. Z195 nỗ lực tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, thân thiện và tập trung phát triển văn hóa doanh nghiệp" - Đại tá Vũ Quang cho biết.

“Phấn đấu trong giai đoạn 2022-2025 giá trị doanh thu quốc phòng tăng trưởng trung bình từ 8%/năm trở lên; doanh thu kinh tế tăng trưởng trung bình 20%/năm trở lên. Đến năm 2025, Nhà máy có đủ năng lực sản xuất được hầu hết mác sản phẩm phục vụ quốc phòng”.

(Đại tá Lê Thanh Yên, Giám đốc Nhà máy Z195)

Một giải pháp cũng rất quan trọng trong chiến lược phát triển của Z195 đó là quản trị thương hiệu và quản trị doanh nghiệp. Thời gian qua, các sản phẩm kinh tế truyền thống đã góp phần tạo nên thương hiệu của Nhà máy Z195 ở thị trường trong nước. Vì vậy, để tiếp tục duy trì và phát triển thương hiệu, lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy xác định không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm đảm bảo phù hợp với nhu cầu sử dụng của khách hàng. Nhà máy cũng tăng cường các hoạt động quảng bá sản phẩm qua các kênh truyền thông, website, mạng xã hội, hội chợ - triển lãm chuyên ngành… Còn về quản trị doanh nghiệp, trên cơ sở tổ chức biên chế được phê duyệt và chức năng nhiệm vụ của từng bộ phận, Nhà máy tiến hành rà soát, xây dựng tiêu chuẩn chuyên môn nghiệp vụ của cán bộ, công nhân viên và tinh giản biên chế một cách hợp lý, theo hướng tăng cường lực lượng chuyên môn, thu gọn bộ phận phục vụ, giảm các đầu mối trung gian hoặc hoạt động kém hiệu quả. Để thực hiện chuyển đổi số, Z195 áp dụng các hệ thống quản trị, quản lý tiêu chuẩn tiên tiến, hiện đại; nâng cao hiệu quả cải cách hành chính. Cùng với đó, rà soát, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện các văn bản quy phạm nội bộ về quản lý phân phối các nguồn thu, hợp tác sản xuất kinh tế và các quy định về quản lý nguồn nhân lực; kiểm tra, giám sát nội bộ; ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý…

Những năm gần đây, Nhà máy Z195 luôn hoàn thành đạt và vượt kế hoạch đề ra, có sự tăng trưởng về doanh thu, lợi nhuận và đảm bảo việc làm, đời sống cho người lao động. Kết quả đạt được chính là tiền đề quan trọng để Z195 thực hiện thành công chiến lược phát triển trong giai đoạn mới, góp phần xây dựng ngành CNQP tự chủ, tự cường, hiện đại và lưỡng dụng.

MINH ANH