CNQP&KT - Trong suốt 50 năm qua, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên Viện Công nghệ (Tổng cục Công nghiệp quốc phòng - CNQP) đã có nhiều đóng góp quan trọng trong xây dựng, phát triển ngành CNQP Việt Nam, kịp thời bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật cho Quân đội huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.

Viện Công nghệ được thành lập ngày 21/8/1973. Ra đời vào những năm cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ngay từ những ngày đầu mới thành lập, cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên của Viện luôn nêu cao tinh thần, trách nhiệm, ý chí tự lực, tự cường, chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn, nghiên cứu, ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất vũ khí, trang bị kỹ thuật (VKTBKT) phục vụ chiến đấu. Những công trình nghiên cứu tiêu biểu của Viện Công nghệ giai đoạn này có thể kể đến, như: Hoàn thiện công nghệ hàn chịu áp lực cao, công nghệ đúc vỏ lựu đạn, công nghệ chế tạo nòng súng cối; phối hợp với Viện Thiết kế Quân giới và một số nhà máy sản xuất súng và đạn cối 160mm; chế tạo hai loại lựu đạn ghép mảnh vỏ; sửa chữa đạn pháo 130mm; giúp các nhà máy chấn chỉnh và xây dựng hệ thống đo lường - thí nghiệm phục vụ cho sản xuất, sửa chữa vũ khí...

Sau ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, mặc dù còn nhiều khó khăn, song, Viện Công nghệ đã tập trung thực hiện các đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu, phục hồi, chế thử, chế tạo mới phục vụ sản xuất quốc phòng và nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu của Quân đội. Đặc biệt là nghiên cứu phương tiện và bảo đảm kỹ thuật các phương tiện cơ giới phục vụ bộ đội chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc và làm nhiệm vụ quốc tế. Trong giai đoạn này, Viện đã nghiên cứu một khối lượng lớn đề tài ứng dụng cho sản xuất quốc phòng và phục vụ dân sinh, như: công nghệ chế tạo các loại cối chuốt bằng vật liệu hợp kim cứng BK8; chế tạo vòi phun cao áp cho xe IFA; phao cấp cứu đặc công; ống cháy chậm; bông bazan; bột nhôm; thuốc mồi cháy giữ chậm; vỏ liều đạn pháo; nấu luyện bằng lò điện xỉ; mạ thép nguội bằng dòng xoay; công nghệ phục hồi bơm cao áp; phục hồi trục khuỷu; nấu luyện hợp kim nhôm; chế tạo hợp kim cứng, phụ tùng cho ngành xi măng; băng vô định hình…

Trong giai đoạn mới, Đảng ủy, chỉ huy Viện Công nghệ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh đổi mới, nâng cao năng lực, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, coi đây là mục tiêu trọng tâm, xuyên suốt, quyết định sự phát triển của Viện cả trước mắt và lâu dài. 10 năm qua, Viện đã thực hiện 84 đề tài nhiệm vụ KHCN các cấp, trong đó tập trung vào nghiên cứu, chế tạo các VKTBKT mới, như: vũ khí lục quân, hải quân; vật liệu, hóa chất dùng trong quân sự; trong đó, nhiều đề tài thuộc các chương trình, đề án trọng điểm; nhiều đề tài có độ khó cao, đòi hỏi công nghệ, trình độ và sự phối hợp của nhiều ngành, nhiều đơn vị trong và ngoài Quân đội. Kết quả của các đề tài, nhiệm vụ đã góp phần tạo ra các sản phẩm VKTBKT mới trang bị cho Quân đội; giúp nâng cao tính chủ động của CNQP, giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu vũ khí, vật tư, linh kiện từ nước ngoài. Đến nay, Viện Công nghệ đã cơ bản làm chủ thiết kế và công nghệ chế tạo hầu hết các loại đạn lục quân, phòng không và một số loại đạn hải quân… Viện cũng đã đạt 1 giải Nhì và 1 giải Ba Giải thưởng Sáng tạo KHCN Việt Nam (VIFOTEC).

Xác định đúng vai trò, tầm quan trọng của nhiệm vụ tư vấn, thẩm định, những năm qua, với vai trò là đơn vị tư vấn chính, Viện Công nghệ đã tham gia triển khai tốt các dự án đầu tư trọng điểm của Bộ Quốc phòng, Tổng cục CNQP, như: Dự án I; Dự án T-05, T-09; Dự án của các nhà máy: Z111, Z114, Z121, Z127, Z129, Z183, Z195... Ngoài ra, Viện còn tích cực tham gia thực hiện dự án của các đơn vị trong toàn quân, như: Binh chủng Công binh, Tổng cục Kỹ thuật, Quân chủng Hải quân, Cục Quân huấn (Bộ Tổng Tham mưu) và một số dự án ngoài Quân đội… Việc tham gia tư vấn và triển khai các dự án của Viện ngày càng được chuyên nghiệp hóa; chất lượng công tác tư vấn từng bước được nâng cao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

 

Viện Công nghệ đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý, như: 3 Huân chương Chiến công hạng Nhất, 4 Huân chương Chiến công hạng Nhì, 3 Huân chương Chiến công hạng Ba; Huân chương Lao động hạng Ba; Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Ba… Nhân kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống, Viện Công nghệ được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì.

       (Nguồn: Ban Chính trị, Viện Công nghệ)

Bên cạnh đó, Viện tích cực, chủ động, phối hợp chặt chẽ với cơ quan Tổng cục CNQP và các nhà máy quốc phòng để giải quyết kịp thời những vấn đề khó về kỹ thuật, công nghệ phát sinh trong quá trình sản xuất, góp phần đảm bảo và nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng. Mỗi năm, Viện tổ chức thẩm định trên 100 bộ tài liệu công nghệ; Trung tâm Đo lường của Viện tiến hành kiểm định, hiệu chuẩn trên 5.000 thiết bị và phương tiện đo; kiểm định trên 10.000 tấn vật tư cho các cơ sở sản xuất quốc phòng. Kết quả đạt được đã góp phần quan trọng nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đặc biệt là sản phẩm vũ khí, đạn dược, đảm bảo an toàn tuyệt đối về người và trang bị trong huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang.

Đặc biệt, Viện Công nghệ nhiều lần được Bộ Quốc phòng tin tưởng giao thực hiện nhiệm vụ yêu cầu cao về kỹ thuật, tiến độ và cần sự phối hợp của nhiều cơ quan. Viện đã nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ, được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen. Cụ thể: Năm 2010 và 2015, Viện đã chủ trì nghiên cứu, thiết kế, chế tạo đài lửa phục vụ Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội và 70 năm thành lập nước Cộng hòa XHCN Việt Nam. Năm 2013 và 2014 chủ trì nghiên cứu thiết kế, chế tạo cột cờ và hệ thống tạo gió phục vụ Lễ thượng cờ tại Bộ Quốc phòng và Lễ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ…

Cùng với thực hiện nhiệm vụ chính trị trọng tâm, công tác Đảng, công tác chính trị luôn được lãnh đạo, chỉ huy Viện Công nghệ coi trọng. Viện đã tập trung xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; tạo được sự đoàn kết nhất trí cao trong toàn Đảng bộ. Cấp ủy chi bộ thường xuyên được kiện toàn; công tác bồi dưỡng cấp ủy, kiểm tra, đánh giá phân tích chất lượng đảng viên hằng năm được duy trì có nền nếp; năng lực lãnh đạo toàn diện và sức chiến đấu của cấp ủy chi bộ được nâng lên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Bên cạnh đó, công tác đào tạo, sử dụng đội ngũ cán bộ cũng luôn được Viện quan tâm chú trọng; thường xuyên gắn xây dựng đội ngũ cán bộ với đội ngũ đảng viên; gắn xây dựng cấp ủy với cán bộ chủ trì các cấp. Những năm qua, chất lượng đội ngũ cán bộ của Viện không ngừng được nâng lên, từng bước tiêu chuẩn hóa chức danh, sử dụng đúng chuyên ngành, đáp ứng được yêu cầu chuyên sâu trong thực hiện nhiệm vụ. Hiện nay, đội ngũ cán bộ của Viện đều được đào tạo cơ bản, 100% có trình độ đại học, trong đó 71,3% có trình độ trên đại học, 19,1% có trình độ tiến sĩ.

Mỗi năm, Viện Công nghệ tổ chức thẩm định trên 100 bộ tài liệu công nghệ; Trung tâm Đo lường của Viện tiến hành kiểm định, hiệu chuẩn trên 5.000 thiết bị và phương tiện đo; kiểm định trên 10.000 tấn vật tư cho các cơ sở sản xuất quốc phòng.

Những cống hiến, đóng góp của Viện Công nghệ đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận, tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý, như: 3 Huân chương Chiến công hạng Nhất, 4 Huân chương Chiến công hạng Nhì, 3 Huân chương Chiến công hạng Ba; Huân chương Lao động hạng Ba; Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; 5 lần được Bộ Quốc phòng tặng Cờ thi đua; nhiều năm liền được Tổng cục Kỹ thuật, Tổng cục CNQP tặng Cờ thi đua. Đặc biệt, năm 2012, Viện Công nghệ nằm trong số các đơn vị được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học và công nghệ cho Cụm công trình chế tạo vũ khí bộ binh; Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống (21/8/1973-21/8/2023), Viện Công nghệ được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì.

Trong thời gian tới, phát huy truyền thống 50 năm xây dựng và phát triển, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, Viện Công nghệ tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đổi mới tư duy, sáng tạo; tăng cường hợp tác đẩy mạnh công tác nghiên cứu, thiết kế, chế tạo các sản phẩm VKTBKT theo tinh thần Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 26/1/2022 của Bộ Chính trị và các sản phẩm khác theo yêu cầu của Bộ Quốc phòng và Tổng cục CNQP; phấn đấu xây dựng Viện Công nghệ trở thành cơ sở nghiên cứu khoa học có uy tín về công nghệ chế tạo vũ khí. Cùng với việc bám sát nhu cầu trang bị và chiến lược phát triển VKTBKT của Bộ Quốc phòng, triển khai nghiên cứu KHCN có trọng tâm, trọng điểm theo từng nhóm nhiệm vụ, Viện Công nghệ sẽ chủ động ứng dụng hiệu quả các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư trong nghiên cứu, chế tạo VKTBKT mới, hiện đại. Nghiên cứu phát triển các sản phẩm kinh tế có giá trị cao, đạt trình độ tiên tiến; từng bước xây dựng sản phẩm truyền thống, đặc thù; nâng cao hơn nữa chất lượng dịch vụ KHCN và kỹ thuật. Bên cạnh đó, tăng cường hợp tác với các đơn vị trong và ngoài Tổng cục CNQP trong nghiên cứu KHCN. Tiếp tục bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn và kinh nghiệm thực tế cho cán bộ thông qua các hoạt động nghiên cứu KHCN, dịch vụ KHCN và sản xuất quốc phòng. Xây dựng đội ngũ chuyên gia đầu ngành, các nhóm nghiên cứu mạnh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Đại tá, TS. PHẠM TUẤN HẢI

Viện trưởng Viện Công nghệ, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng