CNQP&KT - Với việc không ngừng đầu tư mở rộng sản xuất, Nhà máy Z189 phấn đấu trở thành trung tâm đóng tàu quân sự hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại và góp phần phát triển kinh tế đất nước.

ĐẨY MẠNH KẾT HỢP QUỐC PHÒNG VỚI KINH TẾ

Chúng tôi đến Nhà máy Z189 vào những ngày đầu tháng 8/2023, khi cán bộ, công nhân đơn vị đang dốc sức thi công phần thân vỏ tàu chuyên dụng tìm kiếm cứu nạn xa bờ 631. Trong tiếng máy vang vọng từ Phân xưởng vỏ 1, Trung tá Vũ Văn Diễn, Trưởng phòng Kỹ thuật - Công nghệ Nhà máy, cho biết: Tàu 631 do Nhà máy thi công đóng mới cho Cục Hàng hải Việt Nam để phục vụ công tác tìm kiếm, cứu nạn trên biển, chỉ huy hiện trường trong những vụ việc phức tạp. Tàu được trang bị hệ thống động lực, khí tài hàng hải, thông tin liên lạc và trang - thiết bị chuyên dụng hiện đại, thế hệ mới (như thiết bị nghi khí hàng hải, cứu sinh, cứu hỏa, thiết bị chuyên dùng phục vụ tìm kiếm cứu nạn), có khả năng hoạt động dài ngày trên biển, tầm hoạt động trên 3.000 hải lý. Hiện, Nhà máy đang gấp rút triển khai để hoàn thành dự án, bàn giao tàu cho Trung tâm Phối hợp tìm kiếm, cứu nạn hàng hải Việt Nam trong năm 2024. Trung tá Vũ Văn Diễn cho biết thêm: “Tất cả công đoạn đóng lắp vỏ các loại tàu đều được Nhà máy thực hiện trên máy tính và máy cắt tự động với sự hỗ trợ của phần mềm chuyên dụng bảo đảm chính xác 100%. Sau đó, quá trình hoàn thiện được thực hiện trên các hệ thống giá bệ trong nhà xưởng theo một quy trình khép kín”.

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Nguyễn Văn Điều, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Công ty TNHH MTV 189 (tên doanh nghiệp của Nhà máy Z189) cho biết: Xác định sản xuất quốc phòng là nhiệm vụ chính trị trung tâm, sản xuất kinh tế là nhiệm vụ quan trọng, cần thiết, Đảng ủy, Ban giám đốc Nhà máy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo ưu tiên các nguồn lực để hoàn thành tốt nhiệm vụ sản xuất quốc phòng. Đồng thời, tận dụng tối đa công năng dôi dư, trình độ công nghệ, thiết bị để đẩy mạnh sản xuất hàng kinh tế. Thời gian qua, Nhà máy triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó chú trọng tái cơ cấu doanh nghiệp, xây dựng nguồn nhân lực, đổi mới thiết bị, công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm; thường xuyên giáo dục cho cán bộ, đảng viên, công nhân viên, người lao động nhận thức đúng về quan điểm kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế, từ đó phát huy tinh thần tự lực, tự cường, từng bước vươn lên làm chủ công nghệ sản xuất hiện đại, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội trong tình hình mới.

Đối với nhiệm vụ sản xuất kinh tế, trong giai đoạn 2010-2022, Nhà máy Z189 đã đóng mới hơn 100 sản phẩm tàu, thuyền, cấu kiện kim loại; trong đó có nhiều sản phẩm hiện đại, đòi hỏi về tiến độ, trình độ kỹ thuật công nghệ, chất lượng cao, như: siêu tàu khách vỏ hợp kim nhôm 1.000 chỗ lần đầu tiên được thi công đóng mới tại Việt Nam; tàu cứu hộ tàu ngầm Besant (EGS8316) và Stoker (RGS9316), tàu huấn luyện hàng không MV Sycamore (MATV2300) cho Hải quân Hoàng gia Australia; tàu cung ứng thuyền viên cao tốc FCS5009, FCS3307, FCS2610 cho Tập đoàn Damen (Hà Lan); sà lan chuyên dụng xuất khẩu sang Australia; 4 tàu cao tốc Manta MT17 xuất khẩu sang Singapore... mang lại doanh thu kinh tế chiếm trên 55% tổng giá trị doanh thu hằng năm.

“Nhà máy Z189 quyết tâm giữ vững định hướng phát triển công nghiệp đóng tàu; từng bước làm chủ công nghệ, thực hiện đóng mới các gam tàu hiện đại, chuyên dụng, đòi hỏi trình độ công nghệ cao, tàu có trang bị vũ khí”.

(Đại tá Nguyễn Văn Điều, Bí thư Đảng ủy Nhà máy Z189)

Đại tá Nguyễn Văn Điều khẳng định, thông qua việc đẩy mạnh phát triển sản xuất kinh tế, nhất là hợp tác với các đối tác có nền công nghiệp đóng tàu tiên tiến, đã giúp Nhà máy Z189 tiếp cận và làm chủ công nghệ đóng tàu tiên tiến, hiện đại từ các nước có nền công nghiệp đóng tàu phát triển, như: Hà Lan, Nhật Bản, Australia, Mỹ... cũng như nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề, rèn luyện tác phong công nghiệp, phương pháp làm việc khoa học, chuyên nghiệp, khả năng ngoại ngữ cho đội ngũ cán bộ quản lý, kỹ sư và công nhân. Từ việc thực hiện đóng tàu kinh tế và xuất khẩu đã giúp Nhà máy nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ quân sự - quốc phòng, đóng mới thành công các gam tàu quân sự có yêu cầu kỹ thuật cao, trang bị hiện đại, như: tàu chở quân K122, tàu tuần tra đa năng cỡ lớn DN 2000 (CSB 8001, CSB 8004) lần đầu tiên thi công đóng mới tại Việt Nam, tàu quân y 561 (Khánh Hòa - 01) được mệnh danh là “Bệnh viện trên biển”. Nhờ đóng mới thành công 2 tàu cứu hộ tàu ngầm cho Hải quân Hoàng gia Australia, Nhà máy đã được Bộ Quốc phòng tin tưởng giao nhiệm vụ đóng mới tàu tìm kiếm cứu nạn tàu ngầm đa năng MSSARS 9316 (số hiệu 927-Yết Kiêu) cho Quân chủng Hải quân.

Thời gian qua, do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu và những khó khăn riêng của nền kinh tế Việt Nam, kéo theo các đơn đặt hàng sụt giảm, song việc Nhà máy Z189 vẫn duy trì tốt hoạt động sản xuất - kinh doanh, với hàng loạt các hợp đồng đóng mới sản phẩm cho khách hàng trong nước và quốc tế là những minh chứng cho năng lực đóng tàu cũng như hiệu quả kết hợp quốc phòng và kinh tế của Nhà máy.

ĐẦU TƯ KHOA HỌC, CÔNG NGHỆ ĐỂ PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT

Nét nổi bật khẳng định sự phát triển vượt bậc của Nhà máy Z189 trong thời gian qua là tinh thần dám nghĩ, dám làm và đi đầu trong công nghệ đóng tàu. Theo Đại tá Nguyễn Văn Điều: Z189 là đơn vị mạnh dạn đi đầu trong áp dụng công nghệ mới vào sản xuất và cho ra đời các loại tàu vận tải, tàu tuần tra cao tốc, tàu đổ bộ, tàu chỉ huy huấn luyện chiến đấu, tàu cứu nạn tự phục hồi cân bằng và các loại xuồng bằng vật liệu hợp kim nhôm. Nhà máy cũng là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam làm chủ công nghệ đóng tàu vỏ nhôm. Khi xác định đây là dòng sản phẩm chủ lực, Z189 đã đầu tư mạnh mẽ về máy móc, thiết bị, con người; cử cán bộ ra nước ngoài học hỏi kinh nghiệm. Vì thế, hiện chưa có doanh nghiệp đóng tàu nào tại Việt Nam có thể cạnh tranh được với Z189 về công nghệ đóng tàu vỏ nhôm. Cùng với làm chủ công nghệ, Nhà máy cũng tích cực nghiên cứu phát triển sản phẩm mới, từ sản phẩm tàu 1 thân, 2 thân, Nhà máy đang nghiên cứu đóng tàu 3 thân nhằm tăng độ ổn định khi tàu hoạt động với tốc độ cao. Ngoài đóng tàu, bằng nhiều biện pháp, Nhà máy đã nghiên cứu, chế tạo thành công một số sản phẩm quốc phòng có hàm lượng kỹ thuật cao, sử dụng thực tế tại các đơn vị đạt chất lượng tốt.

Về năng lực thiết bị, hiện nay, Z189 sở hữu công nghệ nâng hạ tàu bằng hệ thống sàn nâng Rollroyce của Mỹ, có sức nâng hơn 3.000 tấn; công nghệ dịch chuyển tàu bằng hệ thống xe và đường chuyền đồng bộ từ xưởng đóng tàu ra sàn nâng; triển khai phóng dạng, thiết kế thi công đóng tàu bằng phần mềm Shipcontructor; gia công chi tiết cơ khí có độ chính xác cao bằng các thiết bị hiện đại, như: máy phay vạn năng, máy cắt tự động, máy tiện CNC, máy đo công suất động cơ diezen, các loại máy hàn tự động, máy lốc tôn, máy uốn ống, máy gia công cơ khí các loại, máy kiểm tra khuyết tật mối hàn, máy đo tốc độ, máy đo chiều dày tôn... Bên cạnh đó, Nhà máy áp dụng nhiều phương pháp quản lý tiên tiến, hiện đại, như: Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2015, tiêu chuẩn đánh giá rủi ro JH143 của Liên hiệp Ủy ban chung quốc tế về đóng tàu; hệ thống phần mềm chuyên dụng quản lý vật tư, tài chính…

 

Năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023, Nhà máy Z189 thực hiện 5 đề tài, nhiệm vụ khoa học - công nghệ cấp Tổng cục CNQP; có 72 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được công nhận, áp dụng vào sản xuất.

(Nguồn: Nhà máy Z189)

Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, Nhà máy Z189 còn đặc biệt chú trọng và có chính sách thu hút, tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực. Nhờ đó, hiện nay, số cán bộ, công nhân viên có trình độ cao đẳng, đại học và sau đại học chiếm 27% tổng quân số đơn vị; thợ bậc 4/7 trở lên chiếm 43%. Nhà máy là một trong những đơn vị có đội ngũ cán bộ, kỹ sư và người lao động có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tay nghề cao trong Tổng cục CNQP. Với hệ thống máy móc thiết bị và nguồn nhân lực hiện có, Nhà máy có đủ năng lực đóng mới tàu quân sự có trọng tải hơn 3.000 tấn, tàu vận tải có trọng tải 5.000 DWT; các loại tàu, xuồng tuần tra cao tốc với tốc độ 40 hải lý/giờ.

Chia sẻ về định hướng phát triển của đơn vị trong thời gian tới, Đại tá Nguyễn Văn Điều nhấn mạnh, Nhà máy Z189 quyết tâm giữ vững định hướng phát triển công nghiệp đóng tàu; từng bước làm chủ công nghệ, thực hiện đóng mới các gam tàu hiện đại, chuyên dụng, đòi hỏi trình độ công nghệ cao, tàu có trang bị vũ khí. Đồng thời, chủ động tiếp cận công nghệ mới, hiện đại theo hướng đi tắt đón đầu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ sản xuất quốc phòng kết hợp với phát triển kinh tế trong tình hình mới. Nhà máy cũng chủ động, tích cực tham gia phát triển hệ thống giao thông đường thủy nội địa, cảng biển và các tuyến hàng hải vươn tới các vùng biển, đảo xa. Đẩy mạnh sản xuất các sản phẩm công nghiệp phụ trợ, như: gia công các chi tiết cơ khí chính xác, kết cấu siêu trường, siêu trọng. Phấn đấu xây dựng Nhà máy Z189 trở thành trung tâm đóng tàu quân sự hiện đại của Quân đội và quốc gia, góp phần phát triển kinh tế đất nước.

MAI PHƯƠNG