CNQP&KT - Phát huy vai trò là cơ quan tham mưu chiến lược, giúp Tổng cục Công nghiệp quốc phòng (CNQP), Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và phát triển CNQP, 35 năm qua, Bộ Tham mưu Tổng cục CNQP luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, nhất là trong công tác tham mưu quản lý nhà nước về CNQP.

Công nghiệp quốc phòng là bộ phận của công nghiệp quốc gia, một phần quan trọng của tiềm lực quốc phòng - an ninh (QPAN) và cũng là ngành đặc thù phục vụ QPAN, phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, công tác tham mưu quản lý nhà nước về CNQP là nhiệm vụ hết sức nặng nề, mang tính chiến lược, có vị trí, vai trò quan trọng trong định hướng các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng và phát triển CNQP.   

Với vai trò được giao, Bộ Tham mưu luôn chủ động nắm chắc tình hình, đã kịp thời tham mưu xây dựng giúp Tổng cục, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng trình Bộ Chính trị ban hành 4 nghị quyết chuyên đề về xây dựng và phát triển CNQP, gồm các Nghị quyết số 05 (năm 1993), Nghị quyết số 27 (năm 2003), Nghị quyết số 06 (năm 2011) và Nghị quyết số 08 (năm 2022). Nội dung các nghị quyết xác định quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ chính và các giải pháp chủ yếu, làm kim chỉ nam xây dựng và phát triển CNQP trong từng giai đoạn. Trên cơ sở đó, tham mưu xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành nhiều đề án, quy hoạch, kế hoạch quan trọng, làm cơ sở triển khai thực hiện các nhiệm vụ CNQP. Đặc biệt, trong hơn 10 năm qua, đã được Bộ Chính trị thông qua Đề án đẩy mạnh phát triển CNQP, an ninh đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Quy hoạch xây dựng và phát triển CNQP; Quy hoạch đóng tàu quân sự; Kế hoạch đầu tư xây dựng và phát triển CNQP trung hạn và hằng năm... Đồng thời, tích cực nghiên cứu, đề xuất các nội dung về CNQP phục vụ xây dựng Chiến lược Quốc phòng; Chiến lược Quân sự; Chiến lược bảo vệ Tổ quốc; chính sách phát triển công nghiệp quốc gia và các văn kiện khác có liên quan. Qua đó, gắn kết chặt chẽ CNQP với triển khai thực hiện các nhiệm vụ về quân sự, quốc phòng; lồng ghép nhiệm vụ xây dựng và phát triển CNQP trong tổng thể chung của công nghiệp quốc gia.

Để CNQP có đủ cơ sở pháp lý tạo nền tảng phát triển, Bộ Tham mưu chủ động tham mưu, hoàn thiện thể chế pháp luật, từng bước nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về CNQP. Bộ Tham mưu đã tham mưu xây dựng và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Pháp lệnh CNQP năm 2008, tạo nền tảng cho thực hiện các nhiệm vụ phát triển CNQP, từ tổ chức lực lượng, đầu tư phát triển tiềm lực, tổ chức sản xuất, sửa chữa sản phẩm quốc phòng, sản xuất hàng kinh tế, đến công tác nghiên cứu, thiết kế, chế tạo vũ khí, trang bị kỹ thuật (VKTBKT) đã có bước phát triển mạnh mẽ. Để tiếp tục cụ thể hóa các chủ trương, quan điểm mới của Đảng, Nhà nước và đề xuất các cơ chế, chính sách phù hợp với thực tiễn phát triển CNQP, Bộ Tham mưu đang tích cực giúp hoàn thiện dự án Luật CNQP, an ninh và động viên công nghiệp (đã được Quốc hội cho ý kiến lần 1 và dự kiến sẽ thông qua tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV).

Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, những năm qua, Tổng cục CNQP phát huy tốt vai trò trong chỉ đạo, điều hành và triển khai thực hiện có trọng tâm, trọng điểm các đề án, dự án đầu tư phát triển tiềm lực CNQP. Trong đó, có vai trò rất quan trọng của Bộ Tham mưu trong việc tham mưu hoàn thành các sản phẩm mục tiêu được xác định trong các nghị quyết của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển CNQP. Các dự án đầu tư CNQP hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng hiệu quả, tạo tiềm lực mới cho sản xuất các loại vũ khí, trang bị hiện đại; đã tiếp nhận chuyển giao công nghệ nhiều dây chuyền sản xuất quốc phòng đồng bộ, hiện đại và các dây chuyền phục vụ sửa chữa các chủng loại vũ khí, trang bị thế hệ mới, hiện đại… Việc thực hiện hiệu quả công tác đầu tư đã từng bước đổi mới công nghệ, dây chuyền thiết bị, nâng cao năng lực nghiên cứu thiết kế, sản xuất, sửa chữa, cải tiến, hiện đại hóa VKTBKT trang bị cho Quân đội; đồng thời, cải thiện điều kiện cơ sở vật chất, môi trường làm việc cho người lao động. Bên cạnh đó, tham mưu chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất, sửa chữa VKTBKT và sản xuất kinh tế, góp phần tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Chất lượng VKTBKT do CNQP sản xuất, sửa chữa được nâng cao, nhiều sản phẩm tương đương với sản phẩm của các nước tiên tiến trên thế giới, phù hợp với yêu cầu tác chiến của Quân đội, tạo niềm tin cho người sử dụng. Năng lực CNQP có bước phát triển vượt bậc, đã làm chủ thiết kế, sản xuất, sửa chữa được hầu hết các loại vũ khí, khí tài, đạn dược trang bị cho bộ binh và nhiều chủng loại vũ khí mang ý nghĩa chiến lược trang bị cho các quân chủng, binh chủng. Đồng thời, tham mưu thực hiện tốt chủ trương kết hợp quốc phòng với kinh tế, kinh tế với quốc phòng; năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp CNQP có nhiều chuyển biến, nhiều doanh nghiệp đã xây dựng được thương hiệu, uy tín cả trong và ngoài nước, nhất là trong lĩnh vực vật liệu nổ công nghiệp, pháo hoa, đóng tàu, cơ khí, điện - điện tử, cao su kỹ thuật, sản phẩm may mặc và các mặt hàng tiêu dùng. Các đơn vị CNQP đã tham gia vào chuỗi cung ứng sản xuất của một số tập đoàn, doanh nghiệp lớn và bước đầu xuất khẩu các chi tiết, cụm chi tiết súng bộ binh, thuốc nổ.

Bộ Tham mưu luôn chủ động nắm chắc tình hình, đã kịp thời tham mưu xây dựng, giúp Tổng cục CNQP, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng trình Bộ Chính trị ban hành 4 nghị quyết chuyên đề về xây dựng và phát triển CNQP.

Để bắt kịp với xu hướng phát triển của CNQP thế giới và phù hợp với thực tế bảo đảm QPAN trong tình hình mới, Bộ Tham mưu tích cực tham mưu kiện toàn tổ chức lực lượng CNQP phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước và Quân đội, tạo sự phát triển từ cơ quan quản lý đến các cơ sở CNQP. Tham mưu, đề xuất Bộ Quốc phòng, Thủ tướng Chính phủ chuyển đổi hoạt động các nhà máy CNQP sang hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên 100% vốn Nhà nước; thành lập một số tổng công ty (Tổng công ty Ba Son, Tổng công ty Sông Thu, Tổng công ty Kinh tế Kỹ thuật CNQP...) trên cơ sở hợp nhất các cơ sở CNQP theo nhóm sản phẩm, qua đó tập trung nguồn lực, phát triển năng lực sản xuất quốc phòng, kinh tế và nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh; từng bước chuyển đổi hoạt động của 1 viện nghiên cứu theo mô hình tự chủ về tài chính bước đầu đạt kết quả tốt. Đặc biệt, công tác tổ chức lực lượng luôn bám sát định hướng chiến lược trong thế bố trí quốc phòng, đã hình thành, phát triển tiềm lực CNQP trên cả ba miền Bắc - Trung - Nam, đáp ứng nhu cầu bảo đảm VKTBKT cho Quân đội trong các tình huống.

Trong xu thế hội nhập quốc tế, Bộ Tham mưu đã chủ động tham mưu với cấp trên tạo bước đột phá mạnh mẽ trong hợp tác quốc tế về CNQP, góp phần nâng cao tiềm lực quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa. Nội dung, hình thức hợp tác CNQP được mở rộng trên nhiều lĩnh vực, với nhiều đối tác ngày càng sâu rộng, đạt hiệu quả thiết thực. Thông qua các hoạt động đối ngoại quốc phòng và thương mại quân sự đã tiếp cận các công nghệ tiên tiến, tìm kiếm nhà cung cấp, xây dựng mạng lưới chuyên gia - đối tác, tìm kiếm nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn lực tài chính; tiếp nhận và làm chủ được công nghệ sản xuất VKTBKT tiên tiến, hiện đại và rút ngắn thời gian nghiên cứu, phát triển, sản xuất; nâng cao trình độ quản lý, chuyên môn kỹ thuật cho cán bộ. Bên cạnh đó, tham mưu tổ chức thành công Triển lãm Quốc phòng quốc tế tại Việt Nam năm 2022; tham gia các diễn đàn, hội chợ, triển lãm quốc phòng quốc tế, được các đối tác đánh giá cao, qua đó quảng bá, nâng cao hình ảnh CNQP Việt Nam với thế giới.

Những năm tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động sâu sắc đến khoa học kỹ thuật và công nghệ quân sự, đặt ra những yêu cầu mới, cấp thiết về quốc phòng của các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Để thực hiện tốt các chủ trương, nhiệm vụ về xây dựng và phát triển CNQP cần phải có sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả của cả hệ thống chính trị. Công tác tham mưu quản lý nhà nước về CNQP cũng cần thường xuyên đổi mới về tư duy và phương pháp tổ chức, triển khai thực hiện để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Trong đó, cần tập trung đột phá về thể chế pháp lý, hoàn thiện dự án Luật CNQP, an ninh và động viên công nghiệp, chuẩn bị tham mưu đề xuất xây dựng các văn bản dưới Luật, kiện toàn tổ chức lực lượng, phát triển nguồn nhân lực, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, đầu tư, nghiên cứu sản xuất thành công các loại vũ khí, khí tài hiện đại, chiến lược; đảm bảo tốt vũ khí, trang bị cho lực lượng vũ trang trong mọi tình huống, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Phát huy truyền thống vẻ vang và thành tích đã đạt được trong 35 năm qua, Bộ Tham mưu Tổng cục CNQP phấn đấu hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, xứng đáng là cơ quan tham mưu trung tâm trong xây dựng và phát triển CNQP, quyết tâm thực hiện mục tiêu xây dựng CNQP chủ động, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại, gắn kết chặt chẽ và trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia.

Đại tá PHAN DƯƠNG MINH

Phó Tham mưu trưởng Tổng cục Công nghiệp quốc phòng