CNQP&KT - Năm 2023 là năm đầu tiên Nhà máy Z117 (thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng - CNQP) cán mốc doanh thu hơn 1.000 tỷ đồng. Trong bối cảnh cả thế giới đang phải nỗ lực phục hồi sau đại dịch Covid-19, sự bứt phá của Z117 càng trở nên ý nghĩa, bởi đây là doanh nghiệp sớm hội nhập kinh tế quốc tế, với các mặt hàng cơ khí xuất khẩu chất lượng cao.

Trong "Gặp gỡ - Đối thoại" kỳ này với Đại tá Đặng Hồng Sơn, Giám đốc Nhà máy Z117, phóng viên Tạp chí Công nghiệp quốc phòng và Kinh tế sẽ làm sáng rõ "bí quyết thành công" cũng như định hướng phát triển của doanh nghiệp trong giai đoạn mới.

ĐƯỜNG THÀNH CÔNG "KHÔNG TRẢI HOA HỒNG!"

Phóng viên (PV): Xin chúc mừng thành công của Z117 trong năm 2023, dưới sự "chèo lái" của đồng chí Giám đốc, lần đầu tiên đơn vị gia nhập "câu lạc bộ nghìn tỷ" của Tổng cục CNQP. Chắc đó là lý do để Nhà máy tổ chức "tiệc mừng công" rất hoành tráng vào dịp cuối năm vừa rồi (Cười)?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: (Cũng cười) Cảm ơn nhà báo đã thấu tỏ. Với tôi, đó có lẽ là bữa tiệc của sự "chia ngọt sẻ bùi" để cùng nhau nhìn lại "năm qua đã làm gì?". Phải nói rằng, chúng tôi đã trải qua một năm đầy khó khăn, thách thức nên thành quả đạt được càng có ý nghĩa, bởi điều đó thể hiện sự chung sức, đồng lòng của cả tập thể Nhà máy.

PV: Như vậy, Z117 đã tìm cơ hội phát triển từ chính khó khăn, thách thức?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Đúng vậy! Trong những năm qua, đường hướng phát triển của Z117 luôn là nắm bắt thời cơ, cơ hội từ trong khó khăn, thách thức để nỗ lực vươn lên.

PV: Tôi rất muốn biết, đâu là những khó khăn, thách thức mà Nhà máy phải đối mặt?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Nói khái quát thế này, ngành sản xuất cơ khí luôn có sự cạnh tranh gay gắt, nhất là với các mặt hàng xuất khẩu. Thách thức trong cạnh tranh toàn cầu khốc liệt hơn. Thách thức về thị trường gay gắt hơn, do mức sản xuất tăng nhanh nên cung có xu hướng vượt cầu. Vì vậy, những đòi hỏi của thị trường, nhất là ở các nước phát triển ngày càng chặt chẽ và nghiêm ngặt hơn về chất lượng sản phẩm. Không những thế, khách hàng còn yêu cầu sản phẩm phải có giá thành hợp lý, dịch vụ hoàn hảo, thời hạn giao hàng đúng tiến độ, kênh phân phối tiện lợi… Cùng với đó là những thách thức về công nghệ trong việc nghiên cứu, phát minh và ứng dụng trên toàn cầu. Trong "cơn lốc" của cách mạng công nghệ, Nhà máy phải nỗ lực cao để tìm ra được bước đột phá hữu hiệu nhằm đẩy lùi nguy cơ tụt hậu về công nghệ.

PV: Đây đều là những yếu tố khách quan, còn thách thức từ nội tại là gì, thưa đồng chí?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Thẳng thắn nhìn nhận, sản phẩm của Z117 chưa có nhiều cải tiến, trong khi năng lực nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới còn hạn chế. Ngoài ra, một số dây chuyền sản xuất của Nhà máy có công nghệ lạc hậu, năng suất lao động thấp, làm tăng chi phí sản xuất và giảm sức cạnh tranh của sản phẩm. Không những thế, đơn vị khó thu hút lao động chất lượng cao do nằm giữa các khu công nghiệp lớn.

PV: Rõ ràng, đường thành công "không trải hoa hồng"! Vậy đâu là cơ hội cho sự phát triển của Nhà máy?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Thành công bước đầu của Nhà máy, trước hết là do sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Đảng ủy, Thủ trưởng Tổng cục CNQP bằng các nghị quyết, chỉ thị, quy định… tạo hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách huy động nguồn vốn để Nhà máy xây dựng, triển khai các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế và cuộc Cách mạng 4.0 cũng tạo điều kiện thuận lợi để Z117 tiếp cận nguồn vốn, công nghệ sản xuất tiên tiến, tạo ra sản phẩm đủ sức cạnh tranh trên thị trường. Mặt khác, thị trường mở rộng, nhất là thị trường nước ngoài, cũng giúp Nhà máy tiếp cận được nhiều nhóm khách hàng với nhu cầu đa dạng và phong phú hơn, xóa bỏ những rào cản biên giới về kinh tế thương mại, mở ra cơ hội hợp tác liên doanh, liên kết…

HƯỚNG ƯU TIÊN TRỌNG ĐIỂM VÀ NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM

PV: Thưa đồng chí, trong Binh pháp Tôn Tử có câu: "Biết người biết ta, trăm trận không nguy", ứng vào Z117 để thấy, Nhà máy nắm bắt đúng thời cơ, xác định rõ thách thức nên đã biến "nguy" thành "an"?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Tôi nghĩ thế này, Z117 đã có tiền đề phát triển với con số tăng trưởng ấn tượng trong giai đoạn 2021-2023 đạt bình quân 11,47%. Riêng trong năm 2023, Nhà máy chịu tác động tiêu cực từ các cuộc xung đột quân sự trên thế giới, giá một số vật tư nguyên liệu tăng; chuỗi cung ứng bị đứt gãy; đơn hàng xuất khẩu sụt giảm… Tuy vậy, tập thể Đảng ủy và cấp ủy, chỉ huy các cấp trong Nhà máy đã nỗ lực hoàn thành tốt các chỉ tiêu đề ra, một số chỉ tiêu tăng trưởng khá so với năm 2022. Cụ thể, giá trị sản xuất đạt hơn 1.001tỷ đồng, bằng 100,8% so với kế hoạch năm, tăng 5,8%; giá trị doanh thu đạt hơn 1.015 tỷ đồng, tăng 9,3%; lợi nhuận đạt 30, 890 tỷ đồng, tăng 9,9% và thu nhập người lao động đạt trên 15 triệu đồng/người/tháng, tăng 9,8% so với năm 2022.

"Để tránh nguy cơ tụt hậu về công nghệ và hội nhập sâu rộng vào "sân chơi" toàn cầu, thì phát triển dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ là nhân tố quyết định".

(Đại tá Đặng Hồng Sơn)

PV: Được biết, doanh thu kinh tế chiếm khoảng 60% tổng doanh thu của đơn vị, nhưng thực tế cho thấy, năm qua, Nhà máy có sự sụt giảm đáng kể về doanh thu xuất khẩu. Vậy, sự tăng trưởng nêu trên là nhờ yếu tố nào, thưa đồng chí?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Nhà báo quả là sâu sát cơ sở (Cười). Quả thật, không phải chỉ riêng năm 2023, mà trong cả giai đoạn 2021-2023, doanh thu xuất khẩu của Nhà máy giảm mạnh do kinh tế thế giới chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, lạm phát ở châu Âu và châu Mỹ tăng cao; xung đột quân sự Nga - Ukraine và xung đột vũ trang ở Trung Đông khiến các đơn hàng sụt giảm nghiêm trọng. Để gỡ khó, Nhà máy đã tích cực phối hợp với các đối tác phát triển sản phẩm mới, thay thế cho đơn hàng sụt giảm. Một hướng đi trọng điểm được Nhà máy ưu tiên thực hiện đó là chủ động tìm kiếm, phối hợp với các đối tác khách hàng trong và ngoài Quân đội để đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ các sản phẩm nội địa.

PV: Đồng chí vừa nói đến hướng ưu tiên trọng điểm, còn nhiệm vụ trọng tâm được Nhà máy thực hiện như thế nào?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Đảng ủy, chỉ huy Nhà máy Z117 luôn thấu suốt quan điểm kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế; trong đó, sản xuất kinh tế là hướng ưu tiên trọng điểm, sản xuất quốc phòng là nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Do vậy, cùng với đẩy mạnh sản xuất kinh tế, Z117 luôn chú trọng đảm bảo đầy đủ các yếu tố phục vụ sản xuất quốc phòng. Theo đó, Nhà máy phối hợp chặt chẽ với cơ quan và các đơn vị chủ sản phẩm tổ chức sản xuất bảo đảm tiến độ, chất lượng hàng chục loại sản phẩm quốc phòng nhóm I và II.

Đặc biệt, Nhà máy đã được Bộ Quốc phòng giao nhiệm vụ sản xuất một số sản phẩm quốc phòng mới để phục vụ và nâng cao khả năng chiến đấu của người lính, như: áo giáp và mũ chống đạn… Ngoài ra, Nhà máy cũng tích cực, chủ động phối hợp với các đơn vị trong Quân đội nghiên cứu, phát triển và đưa vào sản xuất loạt nhiều sản phẩm mới phục vụ quốc phòng, an ninh…

PV: Có thể hiểu, kinh tế xuất khẩu không còn là "trụ đỡ" của Z117. Vậy, doanh thu "nghìn tỷ" đến từ đâu, thưa đồng chí?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Có lẽ đến từ… "tầm nhìn xa trông rộng" trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo! (Cười). Với bề dày truyền thống gần 20 năm hội nhập kinh tế quốc tế, sự nhanh nhạy dự báo những chuyển động của thị trường đã được lãnh đạo, chỉ huy Z117 nhận định rõ nét. Thế nên, từ năm 2019, Nhà máy đã bắt đầu tìm kiếm các đối tác mới và dần chuyển hướng xuất khẩu sang thị trường Mỹ, nhờ đó doanh thu giai đoạn 2021-2023 đạt gần 500 tỷ đồng. Cho đến nay, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu trọng điểm của Nhà máy. Mặt khác, Z117 luôn chú trọng phát triển các sản phẩm cơ khí trong nước đem lại doanh thu và lợi nhuận cao, như: nhóm ngành hàng công nghiệp phụ trợ cho các công ty FDI (Honda, Nissin, Piaggio, Exedy…); các sản phẩm huân, huy chương, quà tặng; các sản phẩm quân trang, quân lương, bếp điện…

PV: Đúng là cũng phải "lao tâm khổ tứ" mới đạt thành quả ngọt ngào. Trở lại với chủ đề chính, xin đồng chí cho biết, thế mạnh của Z117 là gì?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Thế mạnh đầu tiên phải kể đến đó là chất lượng nguồn nhân lực. Tôi tự hào vì số lượng, chất lượng, cơ cấu lao động của Nhà máy cơ bản đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Để giữ gìn nguồn nhân lực, Nhà máy nghiên cứu cải cách chính sách lương, thưởng; lao động gián tiếp từng bước điều chỉnh trả lương theo năng lực, vị trí và hiệu quả công việc; công nhân thông qua năng suất lao động. Đồng thời, tạo điều kiện, cơ hội cho cá nhân học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.

Về trang bị công nghệ, Nhà máy có dây chuyền sản xuất với các thiết bị có độ chính xác cao, được nhập khẩu từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Đài Loan, tiêu biểu là: dây chuyền gia công cơ khí chính xác, hàn robot tự động, dây chuyền dập vuốt sâu tấm mỏng… Đặc biệt, Nhà máy khai thác hiệu quả một số dây chuyền mới được đầu tư (đúc mẫu chảy và nấu nhôm…) nhằm nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

PV: Trước khi có cuộc trao đổi thú vị này, tôi đã được "thực mục sở thị" quanh nhà máy và khu sản xuất mới. Đây là kết quả của công tác đầu tư phát triển, thưa đồng chí?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Đúng thế! Đó mới là phần cơ bản của Dự án "Di dời, xây dựng mở rộng khu sản xuất quốc phòng" trong kế hoạch đầu tư trung hạn 2021-2025. Còn từ năm 2021 đến nay, Nhà máy đã hoàn thành 3 dự án: "Đầu tư xây dựng tường rào, kè chống lấn chiếm đất quốc phòng", "Đầu tư xây dựng nhà xưởng, hạ tầng kỹ thuật, mua sắm trang - thiết bị phục vụ sản xuất", "Đầu tư mua sắm thiết bị, tăng năng lực sản xuất quốc phòng và kinh tế". Đây đều là những dự án quan trọng, được đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, nên khi hoàn thành đã phát huy hiệu quả ngay, góp phần giúp Nhà máy đạt và vượt chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh, tạo uy tín và mở rộng thị phần. Riêng dự án "Di dời, xây dựng mở rộng khu sản xuất quốc phòng", khi hoàn thành sẽ tạo bước chuyển căn bản trong hoạt động sản xuất, cũng như nâng cao điều kiện làm việc và thụ hưởng thành quả của người lao động (như nhà ăn ca khang trang, hiện đại - PV).

PV: Công tác nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật phục vụ sản xuất và phát triển sản phẩm mới có là thế mạnh của Z117?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Tôi nghĩ rằng, để tránh nguy cơ tụt hậu về công nghệ và hội nhập sâu rộng vào "sân chơi" toàn cầu, thì phát triển dựa trên nền tảng khoa học - công nghệ là nhân tố quyết định. Những năm gần đây, Z117 đã quan tâm đầu tư để đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm; ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật phát triển sản phẩm mới. Nhà máy đã tự nghiên cứu và phối hợp với các viện nghiên cứu triển khai thực hiện một số đề tài đạt kết quả tốt… Bên cạnh đó, Nhà máy cũng phát huy tốt công tác sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, với gần 300 sáng kiến, làm lợi hơn 2 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Nhà máy đã quan tâm thực hiện nghiêm túc vấn đề xử lý môi trường sản xuất, đầu tư hệ thống xử lý nước thải công nghiệp...

CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN MỚI

PV: Với nền tảng được thiết lập khá vững chắc, Nhà máy đặt mục tiêu phát triển trong giai đoạn mới như thế nào, thưa đồng chí?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Mục tiêu tổng quát được Nhà máy xác định đến năm 2025, đó là chủ động tiếp cận công nghệ mới, hiện đại, ứng dụng vào nghiên cứu, cải tiến công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và phát triển sản phẩm mới cả trong quốc phòng và kinh tế. Xây dựng đơn vị có tổ chức lực lượng tinh, gọn, hiệu quả; thực hiện chuyển đổi số; tạo bước đột phá về năng lực quản trị doanh nghiệp. Về chỉ tiêu tăng trưởng, Nhà máy phấn đấu mức tăng trưởng bình quân đạt được trong năm 2024-2025 là 20%/năm.

PV: Nhà máy sẽ làm gì để đạt mục tiêu đề ra?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Cùng với thực hiện nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, Nhà máy sẽ tập trung nghiên cứu phát triển sản phẩm quốc phòng và kinh tế mới. Cụ thể là: Tiếp tục nghiên cứu nhằm tối ưu áo giáp và mũ chống đạn; các loại vũ khí chống tăng và các hệ vũ khí vác vai; nghiên cứu chế thử các trang bị phụ trợ cho người lính hiện đại và tấm giáp bảo vệ xe cơ giới. Đối với sản xuất kinh tế, Nhà máy phối hợp với các bạn hàng lâu năm duy trì sản xuất các sản phẩm thường xuyên và chế thử sản phẩm mới do đối tác cung cấp; khai thác, phát triển sản phẩm giường sắt, bếp nướng, xe kéo, bàn điều khiển, sản phẩm cơ khí máng thú xuất sang thị trường Mỹ, châu Âu… Đồng thời, Nhà máy tập trung nâng cao chất lượng, mở rộng tệp khách hàng và tăng cường công tác xúc tiến thương mại. 

PV: Áp lực "vượt qua chính mình" có làm nặng vai người "đứng mũi…"?

Đại tá Đặng Hồng Sơn: Cảm ơn nhà báo đã quan tâm đến sức khỏe của người "chịu sào"! (Cười). Nói vui vậy, tôi nghĩ, điều quan trọng nhất là trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng phải biết phát huy sức mạnh tập thể trong mọi chủ trương, định hướng và giải pháp thực hiện nhiệm vụ. Chắc chắn, không chỉ riêng tôi mà tất cả cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy Z117 đều mong muốn và sẽ nỗ lực hết sức để đạt được mục tiêu đề ra, xây dựng Nhà máy ngày càng phát triển tiên tiến, hiện đại và bền vững trong giai đoạn mới.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

HÀ ANH (Thực hiện)