CNQP&KT - Xây dựng tiềm lực kinh tế vững chắc trong thời bình rất cần thiết, nhằm chuẩn bị tốt nhất các nguồn lực đối phó và đánh bại mọi hình thái chiến tranh xâm lược. Là địa bàn chiến lược trong thế trận phòng thủ của Quân khu 4 và cả nước, những năm qua, tỉnh Hà Tĩnh đã chú trọng xây dựng, củng cố tiềm lực kinh tế vững chắc nhằm góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Hà Tĩnh là địa phương có dải đất hẹp nhất trên bản đồ Việt Nam. Vị trí chiến lược của Hà Tĩnh rất dễ bị chia cắt trong bối cảnh có chiến tranh, xung đột. Vì vậy, việc xây dựng tiềm lực kinh tế vững chắc trong khu vực phòng thủ (KVPT) tỉnh là một trong những yếu tố có ý nghĩa quyết định đến việc tăng cường, củng cố quốc phòng, an ninh (QPAN), tạo thế chủ động khi có chiến tranh, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa.   

Xác định rõ vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của tiềm lực kinh tế đối với KVPT tỉnh, những năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Hà Tĩnh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, chú trọng khơi dậy, phát huy tốt các động lực để khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế thúc đẩy tăng trưởng, gia tăng tích lũy nội bộ từ nền kinh tế. Theo đó, Hà Tĩnh đã hoàn thành quy hoạch phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với 4 lĩnh vực trọng điểm, gồm: luyện thép, chế tạo sau thép và điện; nông, lâm nghiệp và thủy sản; dịch vụ logistics; du lịch. Bên cạnh đó, phát triển 3 trung tâm đô thị, 3 hành lang kinh tế (đồng bằng ven biển cùng với quốc lộ 1, cao tốc Bắc Nam và quốc lộ ven biển; quốc lộ 8 từ thị xã Hồng Lĩnh đến Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Cầu Treo; trung du và miền núi phía Tây); một trung tâm động lực tăng trưởng (Khu kinh tế Vũng Áng) và 4 nền tảng chính (văn hóa, con người; chuyển đổi số; cơ sở hạ tầng; hoàn thiện thể chế). Ngoài ra, Hà Tĩnh xác định tạo nhiều điểm đột phá tăng trưởng ở những lĩnh vực có tiềm năng phát triển kinh tế và củng cố quốc phòng, như: khai thác kinh tế biển, cảng biển, du lịch biển, du lịch văn hóa, tâm linh; chú trọng phát triển kinh tế nông nghiệp theo tiềm năng, lợi thế trên từng địa bàn; tạo điều kiện cho một số tập đoàn trong và ngoài nước, liên doanh xây dựng nhà máy pin, nhà máy nhiệt điện…

Nhờ có chính sách quản lý, điều hành phù hợp, tỉnh Hà Tĩnh đã phát huy được tiềm năng, thế mạnh để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong thời gian gần đây. Năm 2021-2022, Hà Tĩnh đã nỗ lực vực dậy nền kinh tế sau đại dịch Covid-19 và đạt tốc độ tăng trưởng khá, trong đó năm 2021 tốc độ tăng trưởng đạt 5,02%. Tiếp tục đà tăng trưởng, năm 2023, Hà Tĩnh đạt và vượt các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Theo Cục Thống kê tỉnh Hà Tĩnh, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) năm 2023 tăng 8,05%, xếp thứ 15/63 cả nước, cao nhất khu vực Bắc Trung Bộ; quy mô kinh tế đạt 102.500 tỷ đồng. Quý I/2024, tốc độ tăng trưởng đạt 7,82%, đứng thứ 13/63 cả nước. Hiện nay, trong lĩnh vực công nghiệp, tỉnh Hà Tĩnh có 2 khu kinh tế gồm Vũng Áng và Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo, trong đó Vũng Áng là trung tâm động lực với công nghiệp luyện thép, nhiệt điện và cảng nước sâu, nhiều dự án lớn đã vận hành hiệu quả, đóng góp to lớn cho thu ngân sách trên địa bàn và sẵn sàng động viên cho quốc phòng, như: sản xuất thép (7,5 triệu tấn/năm); Nhiệt điện Vũng Áng 1 (công suất 1.200MW); Tổng kho xăng dầu (kho chứa 60.000m3); Tổng kho khí hóa lỏng (kho chứa 1785 tấn)… Trên địa bàn tỉnh có 3 khu công nghiệp gồm Vũng Áng, Gia Lách, Bắc Thạch Hà và 23 cụm công nghiệp. Giai đoạn 2018-2023, tổng thu ngân sách tại các khu kinh tế, khu công nghiệp chiếm gần 58% tổng thu ngân sách toàn tỉnh. Trong nông nghiệp, Hà Tĩnh chủ trương phát triển theo hướng an toàn, hữu cơ gắn với tập trung tích tụ ruộng đất, đảm bảo an ninh lương thực trên địa bàn, chú trọng phát huy thế mạnh về kinh tế thủy sản; kinh tế du lịch, dịch vụ, nhất là dịch vụ bưu chính viễn thông, dịch vụ y tế. Bên cạnh đó, tỉnh cũng quan tâm phát triển hệ thống đường giao thông với 4 tuyến theo trục dọc (414,3km) và 6 tuyến theo trục ngang (234,1km) đảm bảo nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội và đáp ứng yêu cầu cơ động lực lượng, phương tiện quốc phòng khi cần thiết.

Hà Tĩnh đã hoàn thành quy hoạch phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với 4 lĩnh vực trọng điểm, gồm: luyện thép, chế tạo sau thép và điện; nông, lâm nghiệp và thủy sản; dịch vụ logistics; du lịch.

Kinh tế phát triển, Hà Tĩnh có thêm nhiều nguồn lực để quan tâm xây dựng lực lượng vũ trang, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu trong mọi tình huống. Nhờ đó, quốc phòng - an ninh trên địa bàn được giữ vững và tăng cường; hoạt động đối ngoại, nhất là với các tỉnh có chung đường biên giới của nước bạn Lào là Bolykhămsay và Khăm Muộn được đẩy mạnh; đời sống nhân dân được cải thiện; lực lượng vũ trang tỉnh cũng có thêm nhiều điều kiện để tiến hành công tác dân vận, giúp dân xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, nhất là trên các địa bàn trọng điểm về quốc phòng - an ninh, tôn giáo, dân tộc, như: huyện Vũ Quang, Hương Sơn, Hương Khê, thị xã Kỳ Anh... tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân, góp phần xây dựng, củng cố thế trận lòng dân vững chắc trên địa bàn.

Thời gian tới, để phát huy những kết quả đạt được trong xây dựng tiềm lực kinh tế vững chắc trong KVPT tỉnh, tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả xây dựng tiềm lực kinh tế, đảm bảo tính vững chắc, liên hoàn, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, cần thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND đối với xây dựng, thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, trọng tâm là khơi dậy các động lực tăng trưởng, như: kinh tế cửa khẩu, kinh tế biển, du lịch, logictics, luyện thép…

Hai là, nghiên cứu rà soát, hoàn thiện cơ chế chính sách thu hút đầu tư, khơi thông các động lực phát triển. Theo đó, các sở, ban, ngành liên quan cần rà soát cơ chế, chính sách quản lý, phát triển kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư trên địa bàn; phát hiện những bất cập, vướng mắc phát sinh để đề xuất với Tỉnh ủy, HĐND, UBND chủ trương lãnh đạo, chỉ đạo phù hợp. Đặc biệt, chú trọng tạo môi trường đầu tư thông thoáng để thu hút các nhà đầu tư và dự án chiến lược, phát triển các lĩnh vực phục vụ cho cả mục tiêu kinh tế và quốc phòng nhằm duy trì động lực cho tăng trưởng kinh tế của tỉnh.

Ba là, chăm lo đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, tỉnh cần xác định rõ chiến lược và ưu tiên nguồn lực phù hợp để đào tạo cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu, cả về lộ trình thời gian. Trên cơ sở đó làm nền tảng phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế, đảm bảo tính hiện đại, hội nhập và bền vững. Do vậy, cần xây dựng các chính sách phù hợp, hiệu quả trong đào tạo, bồi dưỡng, thu hút, sử dụng nhân tài ở tất cả các lĩnh vực. Bên cạnh đó, hoàn thiện chính sách đào tạo, giáo dục, hướng nghiệp, dạy nghề cho bộ đội xuất ngũ; thanh niên có hoàn cảnh khó khăn; các đối tượng chính sách; lực lượng đến độ tuổi lao động ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số...

Bốn là, thực hiện tốt các chính sách an dân, dưỡng dân trong KVPT tỉnh. An dân, dưỡng dân có ý nghĩa quyết định trong xây dựng các yếu tố tiềm lực, thế trận, lực lượng quốc phòng trong KVPT tỉnh. Theo đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, phối hợp thực hiện tốt các chương trình, chính sách an sinh xã hội, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Trong đó, đặc biệt quan tâm thực hiện tốt công tác chính sách trên các địa bàn đặc thù về quốc phòng - an ninh, vùng sâu, vùng xa, địa bàn có đồng bào dân tộc thiểu số… để động viên nhân dân yên tâm lao động sản xuất, xây dựng cơ sở chính trị, quốc phòng - an ninh ổn định.

Năm là, phát huy vai trò đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất của lực lượng vũ trang tỉnh trong tuyên truyền, vận động nhân dân phát triển kinh tế - xã hội. Đây thực chất là sự kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền, vận động với trực tiếp giúp dân phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói giảm nghèo. Trên cơ sở đó ổn định dân cư, tạo điều kiện cho nhân dân yên tâm bám đất, bám bản, làng và biên giới, tạo sự vững chắc trong xây dựng KVPT tỉnh ngay từ cơ sở. Theo đó, lực lượng vũ trang tỉnh cần thực hiện tốt công tác dân vận, trực tiếp tham gia hỗ trợ nhân dân phát triển kinh tế, văn hóa, y tế, giáo dục nhằm lan tỏa hình ảnh và phẩm chất tốt đẹp của "Bộ đội Cụ Hồ" trong lòng nhân dân, tạo niềm tin và chỗ dựa vững chắc cho thế trận lòng dân trong KVPT.

Đại tá PHÙNG MẠNH CƯỜNG

Phó Chính ủy Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. UBND tỉnh Hà Tĩnh (2023), Báo cáo tình hình kinh tế xã hội năm 2023, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2024.

2. UBND tỉnh Hà Tĩnh (2024), Báo cáo tình hình kinh tế xã hội quý I/2024, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới.

3. Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh (2023), Báo cáo công tác chính sách năm 2023.