CNQP&KT - Trong hành trình 55 năm xây dựng, phát triển, Công ty TNHH Một thành viên Cao su 75 (phiên hiệu quân sự là Nhà máy Z175) đã bền bỉ, nỗ lực vượt mọi khó khăn, thử thách, vươn lên khẳng định thương hiệu “Cao su 75” xứng đáng để khách hàng “trao trọn niềm tin”.

 “Gặp gỡ - Đối thoại” với phóng viên Tạp chí Công nghiệp quốc phòng và Kinh tế, Đại tá Phạm Văn Riệp, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Công ty TNHH Một thành viên Cao su 75, đã chia sẻ về chặng đường phát triển của doanh nghiệp nhân kỷ niệm 55 năm Ngày thuyền thống đơn vị (26/4/1968-26/4/2023).

“CHUNG Ý CHÍ, VỮNG NIỀM TIN”

Phóng viên (PV): Thưa đồng chí, tôi được biết Z175 ra đời đúng vào thời điểm cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của quân và dân ta đang ở giai đoạn cam go, quyết liệt. Vậy dấu mốc thuở ban đầu của Nhà máy là gì?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Cảm ơn nhà báo đã gợi mở để chúng tôi có dịp được nhìn lại chính mình (Cười). Tôi xin nói khái lược như sau: Nhà máy Z175 ra đời để đáp ứng yêu cầu trang bị kỹ thuật cho Quân đội ta khi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đang ở giai đoạn ác liệt nhất. Trong quyết định đầu tiên được Thủ trưởng Tổng cục Hậu cần ký ngày 26/4/1968, đơn vị tiền thân của Z175 chính là Xưởng sản xuất ắc quy của Quân đội (phiên hiệu 9033) đóng quân tại thôn Xuân Khanh, xã Xuân Sơn, huyện Tùng Thiện, tỉnh Hà Tây (trước đây). Sau gần 8 tháng xây dựng, đến đầu năm 1969, Xưởng ắc quy đi vào sản xuất phục vụ chiến trường. Đến ngày 23/3/1970, Thủ trưởng Tổng cục Hậu cần ký Quyết định thành lập Xưởng đắp lốp ô tô (phiên hiệu Q179) đóng quân tại xã Quỳnh Đô, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Chỉ sau 54 ngày đêm miệt mài với tinh thần “Tất cả vì tiền tuyến”, toàn bộ nhà xưởng, dây chuyền thiết bị đã đi vào hoạt động. Và cũng chỉ chưa đầy 1 tháng sau, ngày 16/6/1970, Thủ trưởng Tổng cục Hậu cần ký Quyết định sáp nhập 2 xưởng ắc quy và đắp lốp ô tô thành Nhà máy Q175, sau đổi tên thành A175, rồi Z175 như ngày nay.

PV: Thú thật, lớp hậu sinh chúng tôi rất khó hình dung thực tế sản xuất của một nhà máy thời chiến!

Đại tá Phạm Văn Riệp: Tôi không rõ các nhà máy khác như thế nào, còn lịch sử Z175 nhắc nhớ, ngày đầu thành lập, trong điều kiện ở nơi sơ tán cực kỳ khó khăn thiếu thốn, sản xuất dưới hầm trong rừng bạch đàn; nơi làm việc, sinh hoạt của cán bộ, công nhân viên chủ yếu là nhà tạm, phân tán ở các thôn xóm. Đội ngũ cán bộ, công nhân viên của Nhà máy còn trẻ, thiếu cả về kinh nghiệm, trình độ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ quản lý… vừa phải đảm bảo sản xuất ngày đêm, vừa lo tổ chức phòng, chống chiến tranh phá hoại của Không quân Mỹ. Nhưng được sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp; sự đùm bọc, chở che của chính quyền và nhân dân địa phương đã tạo nên địa bàn an toàn, đảm bảo bí mật cho Nhà máy tổ chức sản xuất. Giai đoạn này, Nhà máy đã đắp được hàng chục nghìn lốp xe quân sự và sản xuất được hàng vạn ắc quy phục vụ chiến trường, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

PV: Tôi nghĩ, lịch sử của Z175 được trao truyền, tiếp nối không chỉ là ngành nghề và thế mạnh sản xuất mà còn là tinh thần lao động cống hiến của các thế hệ?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Chắc chắn rồi! Đối với Z175, dù là thời chiến trước kia hay thời bình hiện nay, thì khó khăn, thách thức cũng luôn đan xen thuận lợi, thời cơ. Chúng tôi tự hào vì trong bất cứ hoàn cảnh nào, cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy luôn “chung ý chí, vững niềm tin” hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

PV: So với ngày đầu thành lập thì chức năng, nhiệm vụ hiện nay của Nhà máy có gì thay đổi, thưa đồng chí?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Việc định hình chức năng, nhiệm vụ của Z175 có sự thay đổi từ khi bước vào thời kỳ đổi mới. Lúc này, hai mặt hàng sản xuất chính là bình điện và đắp lốp ô tô sản lượng giảm sút dẫn đến thiếu việc làm, đời sống người lao động gặp rất nhiều khó khăn. Trước thực tế đó, được sự quan tâm giúp đỡ của cấp trên, lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy đã đoàn kết, phát huy trí tuệ tập thể, xác định phát triển sản xuất sản phẩm cao su kỹ thuật cao phục vụ quốc phòng và kinh tế. Cùng với nghiên cứu thiết kế, chế tạo, sản xuất các sản phẩm cao su kỹ thuật cao, hiện nay, Nhà máy còn sản xuất công cụ hỗ trợ, quân trang đặc chủng phục vụ quốc phòng - an ninh và các sản phẩm phục vụ các ngành kinh tế, xuất khẩu.

Nhà máy Z175 đã được Đảng, Nhà nước, Quân đội, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý, như: Huân chương, Huy chương, Cờ thi đua, Bằng khen, Giấy khen… Đặc biệt, nhân kỷ niệm 55 năm Ngày truyền thống, Nhà máy vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì.

 (Nguồn: Phòng Chính trị, Nhà máy Z175)

ĐỘNG LỰC TĂNG TRƯỞNG

PV: Thưa đồng chí! Chắc hẳn Z175 cũng đã phải trải qua rất nhiều thách thức, chông gai trên hành trình xây dựng, phát triển?

Đại tá Phạm Văn Riệp: (Cười) Không những trải qua mà còn nếm rất nhiều… gai!

Nói vui vậy, thực tế là sản phẩm của Z175 khá nhỏ lẻ, đa dạng về chủng loại, mẫu mã với rất nhiều tính năng kỹ, chiến thuật khác nhau. Nhà máy đều phải vừa tự nghiên cứu, vừa thiết kế, chế tạo và tổ chức sản xuất; trong khi đó, sản phẩm quốc phòng chiếm tỷ trọng thấp, sản xuất kinh tế chịu sự cạnh tranh gay gắt… Không để “cái khó bó cái khôn”, chúng tôi đã tập trung trí tuệ, phát huy hiệu quả đầu tư; đổi mới công tác quản lý, quản trị doanh nghiệp; cải tiến, hợp lý hóa, tự động hóa, chủ động nghiên cứu, sản xuất thành công nhiều sản phẩm cao su kỹ thuật, trong đó có những sản phẩm tại Việt Nam chỉ duy nhất Z175 sản xuất được.

PV: Vì sao Z175 có lợi thế này, thưa đồng chí?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Đó là do Z175 không thực hiện chuyển giao công nghệ của bất cứ nước nào hay tổ chức nào, mà Nhà máy tự chủ hoàn toàn trong nghiên cứu công nghệ chế tạo vật liệu và các sản phẩm cao su kỹ thuật. Đến nay, Nhà máy đã nghiên cứu sản xuất hàng nghìn sản phẩm khác nhau phục vụ quốc phòng và kinh tế. Các sản phẩm quốc phòng do Nhà máy sản xuất đã đáp ứng được nhu cầu sửa chữa và thay thế các loại vũ khí, khí tài, trang bị của các quân, binh chủng mà trước đây phải nhập ngoại.

PV: Tôi được biết, tỷ trọng hàng quốc phòng của Nhà máy chỉ chiếm khoảng từ 15-20%, khá thấp so với nhiều doanh nghiệp trong ngành. Đó có phải là lý do để sản xuất kinh tế của Nhà máy được đẩy mạnh, tạo động lực phát triển doanh nghiệp?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Đúng vậy! Quá trình thực hiện nhiệm vụ, Đảng ủy, chỉ huy Nhà máy nhất quán quan điểm: sản xuất quốc phòng là nhiệm vụ trọng tâm, sản xuất kinh tế là then chốt và phải bước đi vững chắc bằng cả “hai chân” quốc phòng - kinh tế. Trong đó, sản xuất kinh tế phải được đẩy mạnh và có bước đột phá. Những năm gần đây, Nhà máy tập trung nâng cao năng suất các dây chuyền thiết bị, cải tiến công nghệ; đẩy mạnh công tác thị trường, duy trì mặt hàng, khách hàng truyền thống; đồng thời phát triển các sản phẩm, khách hàng mới. Nhà máy đã tích cực nghiên cứu mở rộng sản xuất sản phẩm phục vụ cho các ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước, như: dầu khí, khai khoáng, xi măng, lắp ráp ô tô, xe máy, vận tải, tàu biển… đáp ứng được một phần nội địa hóa, thay thế hàng ngoại nhập. Nhiều sản phẩm có giá trị được khách hàng và các chuyên gia kỹ thuật đánh giá cao, như: băng tải cao su các loại; tấm cao su; ống cao su chịu dầu, chịu áp; lô cao su; bọc cách nhiệt ống dẫn dầu dưới biển; các loại đệm chống va tàu biển, đệm cầu cảng; vây quây tràn dầu xuất khẩu… Hiện nay, Nhà máy đang nghiên cứu sản phẩm bơm trục xoắn xuất khẩu sang Đức, bước đầu thử nghiệm được đối tác đánh giá tốt.

PV: Thương hiệu “Cao su 75” đã khẳng định được vị thế tại thị trường trong nước, còn hành trình vượt khỏi biên giới quốc gia thì như thế nào, thưa đồng chí?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Thẳng thắn nhìn nhận, Z175 còn rất nhiều việc phải làm trong hành trình “vươn ra biển lớn”. Tuy đã có sản phẩm xuất khẩu sang thị trường Australia, Malaysia, Indonesia… nhưng giá trị không cao và chưa có tính ổn định lâu dài. Do vậy, Đảng ủy, chỉ huy Nhà máy xác định mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu sản phẩm là một khâu đột phá trong giai đoạn 2020-2025. Đặc biệt, năm 2022, Đảng ủy Z175 đã ban hành nghị quyết chuyên đề lãnh đạo nhiệm vụ đẩy mạnh sản xuất kinh tế và xuất khẩu đến năm 2030. Theo đó, Nhà máy phấn đấu tốc độ tăng trưởng sản xuất kinh tế hàng năm tăng từ 7-8%; doanh thu xuất khẩu tăng từ 7-8%; giá trị tăng thêm, lợi nhuận tăng từ 4% trở lên.

NỀN TẢNG PHÁT TRIỂN

PV: Xác định thành mục tiêu trong nghị quyết thì phải thực hiện thành công, thưa đồng chí?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Tất nhiên rồi, Z175 đã nói là làm! (Cười). Xây dựng phương hướng, xác định mục tiêu luôn đi kèm với giải pháp thực hiện và cũng phải căn cứ vào thực tế để có tính khả thi cao. Các cụ đã dạy “Có bột mới gột nên hồ”! Z175 tự tin vì đã tạo dựng được nền tảng phát triển, từ nguồn nhân lực đến cơ sở vật chất, cùng phương pháp quản trị doanh nghiệp hiệu quả…

PV: Xin đồng chí nói rõ hơn về nền tảng phát triển của Z175?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Trước hết, chất lượng nguồn nhân lực của Nhà máy ngày càng được nâng cao, hiện 100% đội ngũ cán bộ có trình độ đại học, trong đó nhiều đồng chí có trình độ trên đại học. Đa số cán bộ được bố trí đúng chuyên ngành, phù hợp với năng lực và thường xuyên được rèn luyện, đào tạo nâng cao trình độ.

Tôi cũng xin được nhấn mạnh rằng, đội ngũ cán bộ và lực lượng công nhân kỹ thuật tay nghề cao cũng là nhân tố chủ chốt để công tác nghiên cứu khoa học và đảm bảo kỹ thuật cho sản xuất của Nhà máy đạt hiệu quả cao trong những năm qua. Tính riêng giai đoạn 2017-2021, Nhà máy đã thực hiện 3 đề tài cấp Bộ Quốc phòng, 6 đề tài cấp Tổng cục, 32 đề tài cấp trên cơ sở, đưa vào áp dụng trên 500 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật làm lợi hơn 10 tỷ đồng. Nhà máy đã triển khai tích cực, hiệu quả các dự án đầu tư nâng cao năng lực, trọng tâm là cải tạo nhà điều hành, nhà xưởng, nhà ăn ca; sắp xếp quy hoạch lại mặt bằng sản xuất theo hướng khoa học, hợp lý; cải tiến công nghệ giảm thời gian chế tạo, gia công sản phẩm; thiết kế chế tạo chuẩn hóa dụng cụ công nghệ và làm chủ thiết bị mới đầu tư; cải tạo hạ tầng kỹ thuật… góp phần nâng cao năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm, cải thiện rõ rệt cơ sở vật chất, điều kiện làm việc và cảnh quan khang trang, xanh, sạch, đẹp.

PV: Quản trị doanh nghiệp hiệu quả cũng là một nền tảng quan trọng trong tiến trình phát triển của Z175, thưa đồng chí?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Đúng thế! Z175 được đánh giá là một trong những điểm sáng về quản trị doanh nghiệp hiệu quả. Đảng ủy, chỉ huy Nhà máy đã triển khai đồng bộ các giải pháp để phát huy tốt vai trò lãnh đạo của cấp ủy, người chỉ huy các cấp; đồng thời chủ động ứng dụng các phương pháp quản lý hiện đại, phần mềm tiên tiến vào công tác quản lý, điều hành sản xuất. Nhà máy ký hợp đồng với đối tác chuyên nghiệp để thực hiện chuyển đổi số, hướng tới xây dựng nhà máy thông minh, quản lý trên một phần mềm duy nhất từ nhân sự, hành chính, đến chất lượng sản xuất, quản lý kỹ thuật, kho tàng… Đặc biệt, để kiểm soát chất lượng sản phẩm, Nhà máy phát huy tốt năng lực phòng thử nghiệm theo Tiêu chuẩn TCVN/QS877:2014, ISO/ICE 17025:2017; tổ chức đánh giá, cải tiến hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2015 và đào tạo, xây dựng hệ thống quản lý chất lượng IATF 16949-2016 với gần 70 quy định, quy trình IATF.

PV: Chúng tôi nhận thấy, nét văn hóa riêng có ở Z175 là ngay từ một việc rất nhỏ, như đi bộ trong đơn vị, cũng phải… “đúng luật”. Phải chăng đây là hiệu quả từ Chương trình Kaizen-5S của Nhà máy?

Đại tá Phạm Văn Riệp: (Cười) Phải nói “góc nhìn" của nhà báo rất thực tế! Đúng là chúng tôi đang tạo dựng môi trường văn hóa công nghiệp, quan tâm ngay từ những chi tiết nhỏ. Bởi từ hành động nhỏ sẽ mang lại hiệu quả lớn. Tôi cho rằng, cái được lớn nhất khi triển khai văn hóa doanh nghiệp và Chương trình Kaizen-5S là mọi người đều có chuyển biến rõ rệt trong nhận thức, từ đó tự giác thực hiện. Nhà máy rất khuyến khích người lao động phát huy các ý tưởng Kaizen để góp phần giảm thiểu lãng phí trong quản lý và sản xuất; kịp thời sửa đổi, ban hành quy trình cải tiến, quy chế chấm điểm 5S sát với thực tế. Đặc biệt, nhờ thực hiện Kaizen-5S hiệu quả, Z175 là một trong 4 doanh nghiệp tại Việt Nam được Công ty Toyota lựa chọn hỗ trợ cải tiến sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng, giảm lãng phí một số dây chuyền.

PV: Vậy hoạt động công tác đảng, công tác chính trị (CTĐ, CTCT) ở Z175 hẳn cũng có điểm khác biệt?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Không chỉ đối với Z175, mà ở các doanh nghiệp quốc phòng khác cũng vậy, trong cái chung luôn có cái riêng, luôn có nét đặc thù của mỗi đơn vị. Với Z175, ngoài việc triển khai thực hiện các nội dung trọng tâm của hoạt động CTĐ, CTCT theo chỉ đạo của cấp trên, cấp ủy, chỉ huy đơn vị còn căn cứ vào tình hình thực tế để có giải pháp tổ chức phù hợp. Một ví dụ nhỏ trong công tác thi đua khen thưởng là hằng tháng, đại diện lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy sẽ trực tiếp xuống tận tổ sản xuất để động viên, khen thưởng các tập thể, cá nhân hoàn thành tốt nhiệm vụ. Còn đối với công tác tuyên truyền, giáo dục, Z175 tập trung nâng cao tinh thần trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ, công nhân viên, người lao động, bởi đặc thù sản xuất của Z175 luôn có sự thay đổi cơ cấu sản phẩm, mọi người đều phải sẵn sàng luân chuyển vị trí làm việc.

“Z175 xác định phải làm chủ công nghệ và hình thành được các dây chuyền công nghệ sản xuất hiện đại, tự động hóa, hệ thống quản trị tiên tiến, sản phẩm có giá trị gia tăng cao; tham gia sâu rộng vào chuỗi sản xuất, cung ứng sản phẩm cho các tập đoàn lớn và các chương trình trọng điểm quốc gia”.

 (Đại tá Phạm Văn Riệp)

PV: Trở lại với hoạt động sản xuất - kinh doanh, tôi nghĩ rằng, một doanh nghiệp chủ yếu sản xuất hàng kinh tế như Z175 thì công tác xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường có vai trò rất quan trọng?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Chắc hẳn nhà báo cũng hiểu rõ tầm quan trọng của công tác xúc tiến thương mại trong thời kỳ hội nhập và phát triển hiện nay. Đối với Z175, những năm qua, chúng tôi đã tích cực bám sát nhu cầu của khách hàng, chính sách giá thành, tham gia đấu thầu, ký hợp đồng và cân đối các điều kiện xây dựng kế hoạch đảm bảo tính khả thi. Nhà máy thành lập và duy trì tốt hoạt động của Văn phòng đại diện ở Quảng Ninh và phía Nam; tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu và bán hàng thông qua kênh thương mại điện tử có hiệu quả. Năm 2022, Nhà máy đã thiết lập 5 kênh chào hàng trên thương mại điện tử, đạt doanh số khá ấn tượng (sản phẩm băng tải, ống cao su…); mở rộng được thị phần ống cao su và chuẩn bị tốt các nội dung hợp đồng nguyên tắc xuất khẩu sản phẩm cho Đức và Australia. Sở dĩ, các sản phẩm cao su 75 ngày càng có chỗ đứng trên thị trường và được khách hàng tin tưởng, đánh giá cao là do Nhà máy luôn chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm và các chính sách hậu mãi sau bán hàng (như chế độ bảo hành, thời gian bảo hành…). Khách hàng có thể yên tâm “trao trọn niềm tin” cho Z175.

PV: Dường như Z175 đang hội tụ đủ “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” để phát triển?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Như tôi đã nói ở trên, thuận lợi, thời cơ luôn đan xen khó khăn, thách thức, và đúng là Z175 đang trong giai đoạn phát triển ổn định. Nhưng để đạt được mục tiêu xây dựng Nhà máy thành cơ sở có quy mô, sản xuất sản phẩm cao su kỹ thuật cao của Quân đội và của đất nước, Z175 xác định phải làm chủ công nghệ và hình thành được các dây chuyền công nghệ sản xuất hiện đại, tự động hóa, hệ thống quản trị tiên tiến, sản phẩm có giá trị gia tăng cao; tham gia sâu rộng vào chuỗi sản xuất, cung ứng sản phẩm cho các tập đoàn lớn và các chương trình trọng điểm quốc gia; sản phẩm kinh tế mũi nhọn có thương hiệu mạnh, xuất khẩu trực tiếp được nhiều hơn nữa sản phẩm cao su kỹ thuật.

PV: Trên cương vị Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch Công ty, đồng chí tâm đắc với điều gì trong hành hình 55 năm xây dựng, phát triển của Z175?

Đại tá Phạm Văn Riệp: Cá nhân tôi cũng như đội ngũ cán bộ, công nhân viên, người lao động Z175 hôm nay luôn tri ân, cảm kích công lao to lớn của các thế hệ đã góp phần dựng xây Nhà máy Z175 ngày càng phát triển. Đảng ủy, chỉ huy Nhà máy Z175 tin tưởng rằng, dưới sự chỉ đạo, tạo điều kiện của Quân ủy Trung ương, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng và trực tiếp là lãnh đạo, chỉ huy cùng các cơ quan, đơn vị trong Tổng cục CNQP, đặc biệt là với tinh thần đoàn kết, thống nhất của cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy, những giá trị truyền thống tốt đẹp sẽ được tiếp nối và phát huy trong hành trình xây dựng Z175 thời kỳ hội nhập, phát triển bền vững.

PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

HÀ ANH (Thực hiện)